Άρθρο – Ο ΑΚΙΝΗΤΟΣ ΚΑΠΝΟΣ

ΑΡΘΡΟ

Μια καταραμένη διακοπή στη ροή ενός προγράμματος που ουσιαστικά δεν παρακολουθούσα, έδιωξε κάθε υποψία νύστας. Σύγκρουση δυο τρένων και αρχικές πληροφορίες για έναν νεκρό: ήταν σοκαριστικό ακόμα και έτσι από την πρώτη στιγμή, έγινε εφιάλτης όταν μέχρι το πρωί, ξαπλωμένος απέναντι από την οθόνη, έβλεπα τους αριθμούς να αλλάζουν. Δεν ήταν ένα πρωί σαν όλα τα άλλα, η πόλη μας ήταν ήδη στοιχειωμένη.

(“Κείνο το βράδυ σώπαιναν οι λύκοι γιατί ουρλιάζανε οι άνθρωποι”…)

Δυο χρόνια μετά, η μεγαλύτερη μόνιμη δυσκολία παραμένει να πιστέψω πως όλα αυτά που γίνονται γύρω από το έγκλημα των Τεμπών είναι αληθινά. Αν το βίωνα μέσα στη σκοτεινή αίθουσα κάποιου σινεμά, θα πρότεινα τον σκηνοθέτη για χρυσό βατόμουρο. Έχοντας περπατήσει μουδιασμένος και ζαλισμένος από σκέψεις στις πορείες που έγιναν από εκείνη τη μέρα, εξακολουθώ να νιώθω μια περίεργη ασυμβατότητα με αυτή την πραγματικότητα. Κοιτάζω χαμηλά, τη δεξιά γωνία της οθόνης του υπολογιστή, επιβεβαιώνω το σήμερα, ήδη το ένα τέταρτο ενός νέου αιώνα μιας πορείας σε έναν πολιτισμό που κάθε νέα μέρα μοιάζει τρύπιος, άδικος και άδειος.

Αμέτρητοι αγώνες και θεσπισμένες κοινωνικές συμβάσεις μοιάζουν ακόμα μια θεωρία που διδάσκεται μηχανικά όπως ανοιγοκλείνουν επαναληπτικά τα έμβολα ενός μηχανήματος. Η μετάφρασή τους στην πράξη σκοντάφτει πάνω στα ίδια εμβλήματα και χρώματα, στα ίδια “ιδεολογικά” παραπετάσματα που μας χωρίζουν και μας καταδικάζουν χρόνια τώρα. Ένας ατέρμονος παραλογισμός που μπροστά του ο φονικός χουλιγκανισμός των γηπέδων φαντάζει παιδικό κρυολόγημα. Οι σκέψεις αυτές μου ξυπνούν μνήμες από το σχολείο, τις εκλογές του 15μελούς, κάποια μυστικά σχόλια για “δικούς” τους και τους “άλλους”, περίεργα βλέμματα σε αυτούς που σήκωναν χέρι στο μάθημα της λογοτεχνίας, όταν ο ποιητής είχε έκδηλη πολιτική απόχρωση. Αυτή η χώρα παραμένει το ίδιο δηλητηριασμένη.

Μοιάζει να έρχεται να την γιατρέψει και να την ενώσει ο αβάσταχτος πόνος. Ίσως να είναι και εκτίμηση ενός ιδεοληπτικού, ίσως και να κρατήσει ώσπου ο αέρας του χρόνου να πάρει στην αόρατη πλευρά του ουρανού τους τελευταίους καπνούς της τραγωδίας. Τόσο διαρκεί η μοντέρνα ευαισθησία, αν αναλογιστώ πάλι πόσες φορές διάβασα κανόνες ηθικής περασμένων πολιτισμών και ένιωσα κτήνος ανάμεσα σε κτήνη. Και δεν θέλω να μπω στον κόπο να επικρίνω τις τακτικές κομματικών ομάδων ανθρώπων που έχουν στόχο την κυβερνητική εξουσία. Όλα τα πέπλα έχουν πέσει ήδη από την πρόγευση της εφηβείας, όλοι τους προγραμματισμένοι να αναρριχηθούν σε κάτι ψηλότερο από ταλαντούχοι αφισοκολλητές, δειλά και με ασφάλεια πιστοί σε μια καθορισμένη στάση ζωής. Συχνά αναρωτιέμαι αν έχουν γεννηθεί από άλλο υλικό και αν θα έπρεπε αυτό να ανιχνεύεται.

Ένα από τα αλλόκοτα συμπτώματα που εντόπισα μέσα μου με την πάροδο των εξελίξεων ήταν ο πειρασμός να μπω στη θέση των αρχόντων της πολιτείας, και να υποθέσω τι θα έκανα. Δεν ευδοκίμησε το πλάνο, καθώς τα χαντάκι που υπάρχει ανάμεσα στην προνομιακή ελίτ της χώρας και το ποτάμι των καθημερινών ανθρώπων μου πέταξε βέλη από ερωτήσεις. Υπάρχει ένας που έχει διατηρήσει την εσωτερική του αυτονομία; Υπάρχει ένας που στάθηκε και ζύγισε το έγκλημα από απόσταση, μακριά από το θεσμικό του ρόλο; Υπάρχει ένας που πέρασε απέναντι από τη βουλευτική του ασυλία οικειοθελώς; Αυτό δεν θα έκανε άμεσα κάθε αθώος που δεν έχει να φοβηθεί τίποτα και κανέναν;

Γύρισα γρήγορα στη μνήμη των συμπολιτών μου που περίμεναν στην ουρά μέσα στη βροχή για την εθελοντική αιμοδοσία, αμέσως την επόμενη μέρα του ατυχήματος. Αυτή η υπομονετική στραβή γραμμή σωμάτων σφράγιζε την αλήθεια πως είμαστε μόνοι μας απέναντι στον κυνισμό και την αλαζονεία που σταδιακά ποτίζει όλους όσους περνούν τη γέφυρα για την εξουσία. Αυτά τα δυο χρόνια, κάθε νέο σημάδι στην εξέλιξη της υπόθεσης ήταν άλλη μια επιβεβαίωση πως αυτό το χαντάκι ανάμεσά μας κρύβει πίσω του μια άρχουσα τάξη χωρίς αναστολές και φραγμούς, χωρίς ηθικούς κανόνες. Είμαι βέβαιος πως η πίστη μας στον αγώνα για δικαιοσύνη και δικαίωση τους διασκεδάζει, όσο έχουν ακόμα τον έλεγχο όλων των μηχανισμών. Είμαστε αφελείς, χειραγωγημένοι, και φυσικά αναλώσιμοι. Η ασφάλεια, η υγεία μας και η καθημερινότητά μας ρυθμίζονται και εξυπηρετούνται από σταθερές και δυναμικές άγνωστες και μακρινές στα δικά τους περιβάλλοντα. Όσο αληθινές και αν αποδεικνύονται οι άλλοτε παρορμητικές, εφηβικές μου εκτιμήσεις, ίσως η μαζική απαίτηση να αναποδογύρισε την άνεση και την υπεροψία. Οι αρκετές υβριστικές υπερβάσεις τους τελευταία,  μοιάζουν σαν την αγκαλιά του εγωισμού της άρχουσας τάξης με τον πανικό της.

Ο πνευματισμός όλων των σημαντικών πολιτισμών κράτησε μια εξέχουσα θέση στον σεβασμό προς τους νεκρούς, τιμώντας τη μνήμη τους αλλά ταυτόχρονα και τον πόνο των ζωντανών που τους στερήθηκαν. Σπάνια έχω νιώσει τέτοια αηδία σαν αυτή που μου προκάλεσαν οι αισχρές επιθέσεις στους γονείς των χαμένων παιδιών με διάφορες βρώμικες μεθόδους. Συνήθως τα μυθεύματα που σοφίζονται κάποιοι αποκαλύπτουν ακριβώς και το σαθρό υλικό τους, τον εσωτερικό οχετό τους. Το εξίσου χυδαίο είναι πως, πέρα από την απύθμενη ασέβεια σε ανθρώπους που βιώνουν τον βαθύτερο πόνο, επιμένουν να προσβάλλουν και να υποτιμούν καθημερινά την αντίληψή μας. Για τους γονείς των παιδιών δεν υπάρχουν διαδικασίες εκτίμησης και ανάλυσης, όλα είναι ένας μαυροφορεμένος μονόδρομος μέσα στα χαλάσματα του οποίου ψάχνουν για έναν τρόπο που θα τους φέρει μια μικρή παυσίπονη δόση ειρήνης και ανάπαυσης. Για εμάς τους υπόλοιπους, πέρα από το αυτονόητο και σαφώς ελαφρύτερο πένθος της συμπαράστασης, υπάρχει ένα στοίχημα προσωπικής αξιοπρέπειας, μια σημαντική ανάγκη αναθεώρησης των πάντων γύρω μας.

Η τύχη ή η μοίρα αν το θέλουμε, χτυπά στο δικό της ρυθμό και χρόνο. Η στοιχειωμένη νύχτα των Τεμπών θα μείνει μια ολόμαυρη, καπνισμένη ιστορία, της οποίας το τέλος δεν γνωρίζουμε ακόμα. Δεν θα σταματήσει όμως να είναι μια μαρτυρική απόδειξη και ένα ιστορικό ντοκουμέντο πως οι έχοντες και κατέχοντες, ανεξάρτητα από πολιτική τοποθέτηση δεν μας έχουν αντιμετωπίσει ακόμα σαν ισότιμες υπάρξεις, πόσο μάλλον σαν πολίτες που τους επέλεξαν για να τους υπηρετούν. Οι απουσίες πραγματικών απαντήσεων αντί για σλόγκαν και κλισέ ξύλινου πολιτικού λόγου, βροντούν σαν εκρήξεις ανομολόγητης ενοχής. Ένα άρρωστο θράσος που έχουν χρησιμοποιήσει με βάναυσους τρόπους με έχει κάνει να σκεφτώ και να αναρωτηθώ με τι είδους ανθρώπους έχουμε να κάνουμε: ποιοι είναι αυτοί που μπορούν να υποτιμούν με τόση ύβρη τη γονική αγάπη και την αντίστοιχη ένταση της απώλειας;

Η τρύπα στην καρδιά από το έγκλημα των Τεμπών έχει, όπως όλες οι μεγάλες τραγωδίες, μια οικουμενική διάσταση, είναι ένα συγκλονιστικό μάθημα ζωής και θανάτου. Οι σελίδες του έχουν ήδη γεμίσει από προσβλητικά επεισόδια παραλογισμού, από την πρόστυχη επίδειξη της βεβαιότητας του δυνατού, που έχει πιασμένη τη δικαιοσύνη από το λαιμό. Η συνολική εικόνα ενός χλωμού κοινοβουλίου που σύρθηκε για δυο χρόνια σε ρυθμούς εγκληματικής απραξίας δείχνει πως η κρίση στις θεσμικές λειτουργίες είναι ολοκληρωτική. Δεν μπορώ να ξεφορτωθώ την εικόνα της προέδρου της δημοκρατίας να εκτελεί τη δική της επιτακτική παντομίμα με μια ανθοδέσμη σε ξένο χώρο και χρόνο, διαλύοντας κάθε πρόσχημα και κανονισμό. Σίγουρα δεν θα ξεχάσω τα ψεύτικα δάκρια της ψεύτικης συντριβής του Σερραίου δήμιου ή την κάκιστη υποκριτική του πρωθυπουργού στον μοιραίο τόπο. Απέναντι στα φτηνά τους σκετς, οι διαλυμένοι γονείς, μια εικόνα που θα μας καλεί για πάντα να μπούμε στη θέση τους, κοιτάζοντας χαμένοι τα συντρίμμια.

Η ταραχή στο μυαλό, στην καρδιά, η ενόχληση στα μάτια, όλα είναι ακόμα εδώ. Οργισμένα λυπημένοι και λυπημένα οργισμένοι, περιμένουμε ακόμα κάτω από τον ακίνητο καπνό.

Avatar photo
About Γιώργος Γεωργίου 1249 Articles
Αν και από την τρυφερή ηλικία των ισχυρών δονήσεων κυνηγούσε την άκρη του Ουράνιου Τόξου, κάποια στιγμή στην εφηβεία του ανακάλυψε πως γεννήθηκε με ένα Triryche σημάδι, έστω και αν αυτό τον πρόδωσε μόλις τον οδήγησε στη Γη της Επαγγελίας. Ψάχνοντας για μια καλύτερη ζωή ένωσε το αγαπημένο του δίπολο, από το απόλυτο Καναδικό τρίο ως τα παλικάρια του "Νησιού" από το Aylesbury που ανάστησαν ένα ιδίωμα με τον Ψηλό ποιητή-ψάρι και αγκάλιασαν το μέλλον με τον κύριο "Η". Έμαθε και συνεχίζει να αγαπά με το ίδιο πάθος τους μεγάλους του τσίρκου της μουσικής αλλά και τα άγνωστα ευρήματα των ατέλειωτων ανασκαφών, όπως αγαπά και τις υπερβάσεις στα μουσικά ιδιώματα και άνετα θα έπινε κουβάδες από καφέ με τον Martin Walkyier και τον Paddy McAloon στο ίδιο τραπέζι. Ένας από τους διακαείς πόθους του με το πληκτρολόγιο ή την "πένα" είναι να συμφιλιώσει την παραδοσιακή prog metal παράταξη με τους μοντέρνους πιονιέρους του χώρου, μένοντας με πάθος ετοιμοπόλεμος σε κάθε προειδοποίηση της μοίρας για την εξάπλωση των λεπρών. Δυσκολεύεται ακόμα και σήμερα να δραπετεύσει από τις σελίδες του Σαρτρ, έστω και αν ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος να είναι ελεύθερος. Σιχαίνεται τη σοβαροφάνεια, τον φασισμό κάθε απόχρωσης και τον Κούγια. Ο κινηματογράφος μάλλον στένεψε πολύ γι' αυτόν μετά το "Διάφανο Δέρμα", ενώ όταν κοιτάζει το Subbuteo με μεγεθυντικό φακό, προτιμά οι ομάδες του σε οποιοδήποτε χορτάρι του πλανήτη να φοράνε βυσσινί.