Οι Socrates Drank The Conium είναι ένα από σημαντικότερα και πιο ιστορικά συγκροτήματα της rock σκηνής του τόπου μας. Όχι μόνο για την ποιότητα της μουσικής τους, αλλά και λόγω των συνθηκών που αντιμετώπισαν σε αυτή την καλλιτεχνική διεργασία, όντας πρωτοπόροι. Αναπάντεχο δώρο και ευχάριστη έκπληξη λοιπόν, η κυκλοφορία του οριστικού τους album ‘Last Forever’, το οποίο ανασύρθηκε από τις διασωσμένες ηχογραφήσεις και με τη βοήθεια συνεργατών και φίλων έφτασε επιτέλους στη δισκοθήκη μας. Ο κύριος Μάκης Γιούλης, τελευταίος drummer των Socrates και επί χρόνια συνεργάτης τους, έρχεται να μοιραστεί μαζί μας τις αναμνήσεις του από εκείνη την περίοδο. Δεν έχω παρά να τον ευχαριστήσω για την άμεση ανταπόκριση και την καλοσύνη του, για την πραγματοποίηση αυτής της συνέντευξης.
Κύριε Γιούλη είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος για αυτή τη συνέντευξη. Η αφορμή που μας δίνεται είναι το αναπάντεχο δώρο της κυκλοφορίας του ‘Last Forever’, του τελευταίου album των Socrates Drank The Conium, το οποίο αποτελεί τον ιδανικό επίλογο στο τεράστιο αυτό μουσικό κεφάλαιο. Θα θέλαμε να μας εξιστορήσετε, πως αυτή η κυκλοφορία πήρε ‘σάρκα και οστά’.
Γειά σου Γιώργο! Σε ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση! Είναι λίγο μεγάλη η ιστορία και θα την πω λίγο συνοπτικά για να μην κουράσω! Λίγο πριν «φύγει» ο Γιάννης Σπάθας είχε προνοήσει να δώσει στη Λίνα, τη γυναίκα του Αντώνη Τουρκογιώργη, το σκληρό δίσκο με όλες τις ηχογραφήσεις που είχαμε προλάβει να κάνουμε μέχρι που συνέβη το ξαφνικό με την υγεία του Αντώνη τον Απρίλιο του 2010. Η Λίνα λοιπόν είχε την ιδέα να ψάξει μήπως και μπορεί να σωθεί κάτι από όλη αυτή την δουλεία γιατί ήταν κρίμα που παρέμενε τόσα χρόνια στο συρτάρι… Εκείνη με την σειρά της σκέφτηκε και έδωσε το σκληρό δίσκο στο στενό φίλο του Αντώνη τον Κώστα Μπίγαλη, ο οποίος με τη βοήθεια του φίλου μας κιμπορντίστα και guru της τεχνολογίας Δημήτρη Μπέλλου βρήκαν ότι όχι μόνο υπάρχει αρκετό υλικό που σώζεται αλλά είναι και πάρα πολύ καλό! Έτσι ο Κώστας Μπίγαλης πήρε το υλικό αυτό στο studio του και ανέλαβε όλες τις διαδικασίες για να υλοποιηθεί αυτό το album από το μιξάρισμα μέχρι και τη δισκογραφική εταιρεία και πρέπει να τον ευχαριστήσουμε για αυτό. Για περισσότερες λεπτομέρειες βέβαια μπορείτε να βρείτε τις συνεντεύξεις του που τα εξιστορεί ο ίδιος.
Πριν όμως επιστρέψω στο ‘Last Forever’ θα ήθελα να πιάσω το νήμα από την αρχή. Αλήθεια πως αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τα drums; Ποια ήταν τα πρώτα σας μουσικά ερεθίσματα;
Προέρχομαι από μουσική οικογένεια. Ο πατέρας μου είναι ο Αντώνης Γιούλης κιθαρίστας και ιδρυτής του θρυλικού συγκροτήματος των 60’s “The Idols”. Έτσι λοιπόν το περιβάλλον που μεγάλωσα ήταν γεμάτο μουσική και μάλιστα διαφόρων ειδών από hard rock μέχρι jazz! Σε ηλικία περίπου 8 ετών ανακάλυψα στη δισκοθήκη του βινύλια όπως π.χ. το Burn των “Deep Purple” ή δίσκους των Al DiMeola, George Benson και άλλων φοβερών μουσικών… Φαντάσου ένα μικρό παιδάκι με τέτοια πρώτα ακούσματα! Με το που άκουσα αυτές τις μουσικές με διαπέρασε κάτι σαν ηλεκτρισμός και αυτό ήταν η αρχή όλων! Για κάποιο λόγο με συνάρπαζαν πολύ τα τύμπανα και καταλάβαινα με πολύ μεγάλη ευκολία ότι άκουγα μέσα στα τραγούδια! Μάλιστα είχα φτιάξει αυτοσχέδια drums από κάτι τάπερ της μητέρας μου και για μπαγκέτες έπαιρνα κάτι βελόνες πλεξίματος και έπαιζα με τις ώρες επάνω στα κομμάτια που μου άρεσαν! Οι γονείς μου λοιπόν παρατήρησαν αμέσως ότι αυτά που έπαιζα ήταν πολύ σωστά και δεν έκανα απλά φασαρία! Διέκριναν ότι είχα ταλέντο και ότι δεν ήταν μια περαστική τρέλα… Αργότερα στο γυμνάσιο η αγάπη μου για την μουσική όλο και μεγάλωνε, ανακάλυπτα ασταμάτητα καινούργια συγκροτήματα και καλλιτέχνες ενώ ξεκίνησα σπουδές κλασσικών κρουστών για 7 χρόνια στο Ωδείο Αθηνών. Βέβαια θα με ρωτήσεις εύλογα γιατί κλασσικά κρουστά και όχι drums; Πολύ απλά τότε δεν υπήρχαν ωδεία ή μουσικές σχολές που να διδάσκουν drums όπως σήμερα. Έτσι στα τύμπανα είμαι εντελώς αυτοδίδακτος! Στο διάστημα αυτό ήρθε και το πρώτο μου drumset δώρο από τον πατέρα μου (τον Ιούνιο του 1987), μία κάτασπρη γυαλιστερή Sonor Performer και προς το τέλος λυκείου ήρθαν και τα πρώτα συγκροτήματα όπου σίγα σιγά χωρίς να το καταλάβω βρέθηκα να παίζω επαγγελματικά!
Ποιες είναι οι συνεργασίες που έχετε κάνει στη μουσική σας καριέρα έως τώρα; Πως έγινε η αρχή της καλλιτεχνικής σχέσης με τους Socrates;
Από το 1990 που ξεκίνησα να παίζω επαγγελματικά έχω συνεργαστεί με αρκετά και μεγάλα ονόματα της Ελληνικής μουσικής σκηνής είτε σε συναυλίες / περιοδείες είτε σε ηχογραφήσεις. Μερικοί από αυτούς είναι oι Αντώνης Τουρκογιώργης, Γιάννης Σπάθας, Socrates Drank The Conium, Άκης Τουρκογιώργης & The Blue Airways, The Idols, Demis Roussos, Ελένη Βιτάλη, Κώστας Τουρνάς, Δημήτρης Πουλικάκος, Κώστας Μπίγαλης, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Βασίλης Λέκκας, Μιχάλης Χατζηγιάννης, Χρήστος Δάντης και άλλοι…
Η σχέση μου με τους Socrates ξεκίνησε φυσικά από τον Αντώνη Τουρκογιώργη! Τον Αντώνη τον γνώρισα τον χειμώνα του 1990 όταν έπαιζα για πρώτη μου φορά επαγγελματικά με το group των “Vogue Noir” και τη Λία Βίσση σε ένα live club που λεγόταν “Cinema”! Εκεί ήμασταν η σταθερή μπάντα του club ενώ εναλλάσσονταν με εμφανίσεις διάφορα γνωστά ονόματα όπως μεταξύ άλλων ο Παύλος Σιδηρόπουλος, ο Διονύσης Τσακνής, ο Αντώνης Τουρκογιώργης, οι “Bang” και πολλοί άλλοι… Τη βραδιά που εμφανίστηκε ο Αντώνης με είδε να παίζω κι εγώ και μου έδωσε συγχαρητήρια όπου έτσι έγινε η γνωριμία μας! Εφτά χρόνια αργότερα το 1997 έτυχε να εμφανιζόμαστε και οι δύο σε μαγαζί της παραλίας με ένα πολύ δυνατό σχήμα που αποτελούνταν από τους Γιάννη Πουλόπουλο, Νίκο Κουρκούλη, Αντώνη Τουρκογιώργη, “Τhe Idols” (όπου έπαιζα εγώ drums), Ελένη Πέτα και από κάποιους ανερχόμενους τραγουδιστές. Μόλις με ξαναείδε λοιπόν να παίζω live του άρεσα τόσο πολύ που δεν με ρώτησε, με βούτηξε κυριολεκτικά, μπήκαμε στο studio και ηχογραφήσαμε το τελευταίο του προσωπικό CD με τίτλο “ΟΥΦ!” που κυκλοφόρησε το 1998. Μέσα από τη συνεργασία μας αυτή αναπτύχθηκε μια τρομερή χημεία και μια πολύ δυνατή φιλία με φοβερές στιγμές και πολύ γέλιο! Ταιριάξαμε τόσο πολύ και μουσικά αλλά και σαν παρέα όπου έγινα ο σταθερός του συνεργάτης και γίναμε αυτοκόλλητοι! Εννοείται ότι με πήρε αμέσως για drummer στο προσωπικό του σχήμα όπου ακολούθησαν άπειρες live εμφανίσεις παντού αλλά και σε κάποιες περιπτώσεις που εμφανίστηκε μόνος του σε άλλα σχήματα με έπαιρνε μαζί του για να τον συνοδεύω εγώ στα drums! Όταν λοιπόν ήρθε η στιγμή που οι Socrates χρειάστηκαν νέο drummer αμέσως με πρότεινε στον Γιάννη Σπάθα και με το που παίξαμε με εμπιστεύτηκε και ο Γιάννης απόλυτα και αμέσως δέσαμε μοναδικά!
Ας επιστρέψουμε όμως στην επικαιρότητα. Τι έχετε να θυμάστε από τις ηχογραφήσεις του ‘Last Forever’; Πως εξελίχθηκε όλη αυτή η δημιουργική διαδικασία;
Έχω στο μυαλό μου πολύ έντονες εικόνες από εκείνη την περίοδο. Θυμάμαι ήταν καλοκαίρι του 2009 όταν μπήκαμε οι τρείς μας στο studio και κλεισμένοι για μεγάλο χρονικό διάστημα παίζαμε και δουλεύαμε επάνω σε νέες ιδέες που έφερναν και σιγά σιγά γεννιόντουσαν τα νέα τραγούδια! Αργότερα θυμάμαι έψαχνα πολύ το κούρδισμα στα τύμπανα μου, δοκιμάζαμε με τον Αντώνη διάφορους τύπους μικροφώνων, τις θέσεις που θα τα στήσουμε για τις σωστές πηγές ήχου και όλα αυτά τα τεχνικά και διαδικαστικά θέματα των ηχογραφήσεων… Μόλις κατασταλάξαμε και τα σετάραμε όλα αρχίσαμε να ηχογραφούμε τα τύμπανα όπου για μένα ήταν μια πολύ δημιουργική περίοδος! Ήμουν πολύ χαρούμενος γιατί ενώ έπαιζα τόσα χρόνια σε συναυλίες μαζί με αυτούς τους δύο μουσικούς θρύλους τώρα δημιουργούσαμε μαζί νέες μουσικές (όσον αφορά την ενορχήστρωση) όπου για μένα ήταν ότι πιο δυνατό και όμορφο! Παράλληλα κάποιες μέρες ηχογραφούσαν και τα παιδιά κάποιες ιδέες από ρυθμικές και lead κιθάρες, μπάσο και κάποιους οδηγούς φωνής. Έτσι σιγά σίγα τα κομμάτια μας άρχισαν να παίρνουν μορφή σε ικανοποιητικό βαθμό! Δυστυχώς όμως λίγο πριν τελειώσω εγώ τις ηχογραφήσεις στα τύμπανα και ενώ όλα εξελίσσονταν φυσιολογικά συνέβη το σοβαρό θέμα με την υγεία του Αντώνη όπου πάγωσαν όλα εντελώς ξαφνικά! Ήταν 27 Απριλίου του 2010… Τότε χάσαμε κυριολεκτικά τη γη κάτω απ’ τα πόδια μας! Φαντάσου τα συναισθήματα μας από εκείνη τη στιγμή και μετά… Αντί να χαρούμε που μετά από τόσα χρόνια θα είχαμε επιτέλους έτοιμο το νέο μας album αντιστράφηκαν όλα τα συναισθήματα, έπεσε μια σιγή και το μόνο που μας ένοιαζε ήταν η υγεία του Αντώνη και τίποτα άλλο! Μετά λοιπόν από όλες αυτές τις δυσάρεστες εξελίξεις μας έμεινε ένας σκληρός δίσκος όπου τελικά περιείχε τα drums μου προς τα τελειώματα χωρίς να έχω προλάβει να διορθώσω κάποια πράγματα που ήθελα ενώ από κιθάρες και μπάσο είχαμε κάποια κανάλια, άλλα επίσημα και άλλα που ήταν δοκιμαστικά ή οδηγοί… Ο Αντώνης είχε γράψει επίσης μόνο κάποιους οδηγούς φωνής ενώ να φανταστείς δεν είχε προλάβει να ολοκληρώσει τους στίχους σε όλα τα τραγούδια…
Το παραδοσιακό στοιχείο, δίνει κι εδώ το παρόν. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι ο Γιάννης Σπάθας υπήρξε πρωτοπόρος και σ’ αυτόν τον τομέα, τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα. Πως βλέπετε το γεγονός, ότι πολλά νέα ελληνικά συγκροτήματα ασπάζονται όλο και περισσότερο αυτή την προσέγγιση;
Πολύ καλά κάνουν! Γιατί όχι; Μου αρέσει σαν ιδέα…
Οι μουσικές φόρμες του ‘Last Forever’ είναι απλούστερες σε σχέση με τους προκατόχους του, έχω να σημειώσω όμως ότι το ορχηστρικό ‘Tribes’ θα λάβει μια περίοπτη θέση ανάμεσα στα υπόλοιπα τραγούδια στην ιστορία του συγκροτήματος. Τόσο ως σύνθεση, όσο και για το εξαιρετικό παίξιμο σας στα drums. Θα ήθελα να μας πείτε μερικά πράγματα παραπάνω γι’ αυτό το κομμάτι.
Σε ευχαριστώ πολύ Γιώργο μου! Το βασικό riff του κομματιού (το παραδoσιακό) το είχε συνθέσει ο Γιάννης Σπάθας κάποια χρόνια πριν! Μάλιστα από το 2006 και μετά παίζαμε αυτό το θέμα στις live εμφανίσεις μας σαν εισαγωγή για να μπαίνω στο drum solo μου! Μας άρεσε όμως τόσο πολύ που θέλαμε να το ολοκληρώσουμε σαν instrumental κομμάτι πράγμα που έγινε το 2009 – 2010. Εμείς το είχαμε βαφτίσει και το λέγαμε μεταξύ μας “To Kρητικό”! Το κομμάτι εκτός από τα καταπληκτικά μελωδικά μέρη έχει μεγάλο ενδιαφέρον και ρυθμικά γιατί αποτελείται από σύνθετα μέτρα όπου εκτός από 4/4 σε πολλά σημεία αλλάζουμε σε 6/4, 5/4 και 3/4! Τέλος έχω να πω για το “Tribes” ότι είναι το χαρακτηριστικό κομμάτι που με το έντονό του άρωμα από την παραδοσιακή μας μουσική κρατάει -για μια τελευταία φορά- την παράδοση που θέλει τους Socrates να παντρεύουν μοναδικά το Ελληνικό στοιχείο με το rock…!
Γεγονός είναι ότι ηχογραφήσεις για αυτό το album δεν πρόλαβαν να ολοκληρωθούν για τους γνωστούς λόγους. Πόσο κοντά θεωρείτε ότι είναι το τελικό αποτέλεσμα, συγκριτικά με όσα σχεδιάζατε εκείνο τον καιρό στο studio;
Πραγματικά δεν ξέρω που θα το φτάναμε αν το τελειώναμε υπό κανονικές συνθήκες! Σίγουρα θα ήταν όλα τέλεια παιγμένα σε όλα τα όργανα και στις φωνές, χωρίς ψεγάδια, χωρίς τεχνικά προβλήματα, ανολοκλήρωτους στίχους κλπ… Όμως για τις συνθήκες που βγήκε όλο αυτό το υλικό θεωρώ ότι είναι κάτι παραπάνω από καλό και νομίζω ότι πρέπει να είμαστε όλοι πολύ χαρούμενοι που δεν έμεινε στο συρτάρι και ειδικά οι φίλοι των Socrates που όλα αυτά τα χρόνια το ζητούσαν επίμονα!
Είχα την τύχη να παρακολουθήσω τους Socrates ζωντανά στο Κύτταρο, με εσάς πίσω από τα τύμπανα. Αλήθεια πως ήταν η εμπειρία να παίζετε live με ένα τόσο ιστορικό συγκρότημα; Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη εμφάνιση που έχει μείνει χαραγμένη στη μνήμη σας;
Το να παίζεις δίπλα σε δύο τόσο μοναδικούς μουσικούς με τέτοια ιστορία όπως ο Αντώνης Τουρκογιώργης και ο Γιάννης Σπάθας και μάλιστα σαν ο πιο μακροχρόνιος drummer τους ήταν για μένα μοναδική εμπειρία! Είναι ίσως το μεγαλύτερο γαλόνι στη μουσική μου πορεία! Νιώθω μια τεράστια χαρά και τιμή που με διάλεξαν να είμαι δίπλα τους ως σταθερός τους συνεργάτης και βέβαια ως φίλος τους! Και μιας και το έφερε η κουβέντα μας να σου πω χρονολογικά ότι με τον Αντώνη Τουρκογιώργη έπαιξα από το 1997 μέχρι το 2009, με τους Socrates από το 2002 μέχρι και το 2010 ενώ με τον Γιάννη Σπάθα έπαιξα και στην μετά Socrates εποχή μέχρι και στην τελευταία του εμφάνιση επι σκηνής τον Ιανουάριο του 2017…
Από τις live εμφανίσεις μας μου έχουν μείνει πάρα πολλές χαραγμένες στη μνήμη! Oι πρώτες που μου έρχονται πάντα στο μυαλό είναι δύο μεγάλες μας συναυλίες. Η πρώτη ήταν στις 12 Ιουλίου του 2006 όταν κάναμε την διπλή συναυλία με τους λατρεμένους μου “TOTO” όπου εκεί είχα δεχτεί κάτι παραπάνω από εγκάρδια συγχαρητήρια από τον κιθαρίστα τους Steve Lukather αλλά και από τον τότε drummer τους και έναν από τους αγαπημένους μου μουσικούς τον Simon Phillips! Η δεύτερη ήταν τον Μάιο του 2005 όπου μας κάλεσαν τιμητικά για μια συναυλία στο ιστορικό “Ρόδον” πριν αυτό κλείσει… Ο χαμός κι εκεί! Μάλιστα στο βιβλίο – λεύκωμα που εκδόθηκε για την ιστορία του “Ρόδον” περιέχει μεταξύ άλλων και μια πολύ ωραία φωτογραφία μας από τα χέρια του φοβερού φωτογράφου και καλού μου φίλου Χρήστου Κισατζεκιάν από εκείνο το βράδι! Επίσης θυμάμαι ότι στο ίδιο βιβλίο είχε ψηφιστεί η εμφάνιση μας αυτή μια από τις καλύτερες στο club! Μετά δεν μπορώ να παραλείψω με τίποτα τα δύο “σπίτια” μας, τα ιστορικά “Rodeo” και “Κύτταρο” του αγαπημένου μας Γιάννη Γιακουμέλου που έχουμε ζήσει μερικές από τις πιο έντονες και συγκινητικές μας στιγμές! Επίσης θυμάμαι πολύ έντονα τα πρώτα μου live με το συγκρότημα το 2002 στο “House Of Art” στου Ψυρρή! Πολύ δυνατές στιγμές έχω ζήσει και στην αγαπημένη Θεσσαλονίκη όταν παίξαμε στο “Principal” και στο “Vilka Live Stage”! Τελικά είναι τόσες πολλές Γιώργο που δεν θα σταματήσω να σου λέω…
Τι κρατάτε ως ‘φυλαχτό’ από τη συνεργασία σας με δύο σπουδαίους μουσικούς όπως οι κύριοι Σπάθας και Τουρκογιώργης;
Ωραία ερώτηση! Πρώτα απ’ όλα τη μοναδική μας σχέση φιλίας! Μετά τη μοναδική μας μουσική χημεία και τέλος την αντιμετώπιση που είχα στην συνεργασία μας και από τους δύο όπου εκτός από την απόλυτη εμπιστοσύνη που μου έδειξαν μουσικά με αντιμετώπιζαν παντού και πάντα σαν ισάξιο μέλος του συγκροτήματος…
Σας ευχαριστώ ειλικρινά γι’ αυτή τη συνέντευξη. Ο τελευταίος λόγος, δικαιωματικά σας ανήκει.
Θέλω να σε ευχαριστήσω κι εγώ για την πρόσκληση Γιώργο και το “Soundcheck.Network” για την φιλοξενία και σας εύχομαι πάντα επιτυχίες! Τέλος θέλω να ευχαριστήσω πολύ όλους τους φίλους των Socrates Drank The Conium για την αγάπη που μας δείχνουν ειδικά με την κυκλοφορία του “Last Forever (Neradou)” και να κλείσω χρησιμοποιώντας τα λόγια που είπες εσύ στην αρχή. Το album αυτό αποτελεί τον ιδανικό επίλογο όχι μόνο για το τεράστιο αυτό μουσικό κεφάλαιο που λέγεται “Socrates Drank The Conium” αλλά και για ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια της ζωής μου. Να είστε όλοι καλά!
