Articles – AL STEWART: Τα ιστορικά γεγονότα του “On the Border”

ARTICLE

Αν υπάρχει κάτι για το οποίο μπορεί εύκολα να καμωθεί ο γεννημένος στο Greenrock της Σκωτίας Al Stewart, αλλά μεγαλωμένος στο Wimborne του Dorset στη νοτιοδυτική Αγγλία, είναι πως υπήρξε ο μοναδικός Βρετανός μουσικός από τη folk rock σκηνή του Λονδίνου, που κατάφερε να γνωρίσει μια τόσο μεγάλη μαζική επιτυχία στην Αμερική. Μάλιστα, μετά την κυκλοφορία του κλασικού άλμπουμ “Year of the Cat”το 1976, μετακόμισε στο Los Angeles.

Το έβδομο άλμπουμ του Stewart, ήταν ένα από αυτά στα οποία έκανε την παραγωγή ο Alan Parsons, και σκαρφάλωσε άμεσα στο Top 5 στην αγορά της Αμερικής. Το ομότιτλο τραγούδι γράφτηκε με τη συνδρομή του Peter Wood και συνοδευόταν συχνά από την περιγραφή ενός από εκείνα τα τραγούδια για μυστηριώδεις γυναίκες. Ο Stewart είχε ολοκληρώσει τη μουσική για όλες τις συνθέσεις και σύμφωνα με την προσφιλή του τακτική, έγραφε μέχρι και τέσσερις διαφορετικές εκδοχές στίχων για το κάθε τραγούδι. Έτσι το ομώνυμο είχε αρχικά τον τίτλο “Foot of the Stage” με αναφορά στον κωμικό Tony Hancock που αυτοκτόνησε δυο χρόνια αργότερα, αλλά όταν ο μουσικός διαπίστωσε πως ο Hancock δεν ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στις Ηνωμένες Πολιτείες, καταστάλαξε στην εκδοχή του “Year of the Cat”.

Το δεύτερο μεγάλο single του άλμπουμ ήταν το επίσης κλασικό “On the Border”. Όπως ο Stewart συνήθιζε στις ιστορικές αναφορές, το τραγούδι αυτό ήταν βασισμένο σε ιστορικά γεγονότα. Σε μια συνέντευξή του στο BBC, είχε εξηγήσει πως η πρώτη στροφή των στίχων είχα αναφορές στο κίνημα των Βάσκων αυτονομιστών. Το Εθνικό Απελευθερωτικό Κίνημα των Βάσκων ήταν μια ομάδα κοινωνικών και πολιτικών Βασικών οργανώσεων που επεδίωκαν την ανεξαρτησία τους από την Ισπανία και τη Γαλλία. Το κίνημα δημιουργήθηκε με βασικό πυρήνα και μοχλό την αυτονομιστική οργάνωση ΕΤΑ. Το 1969 η ΕΤΑ ξεκίνησε μια σειρά επιθέσεων εναντίον ισπανικών διοικήσεων και σύντομα κηρύχτηκε απαγορευμένη τρομοκρατική οργάνωση τόσο από τις ισπανικές, όσο και από τις αμερικανικές, βρετανικές και γαλλικές αρχές. Ο στίχος “smuggling guns and arms across the Spanish border” μεταφέρει μια εικόνα από τις επιθέσεις αυτές.

Στη δεύτερη στροφή του τραγουδιού και με πιλότο την έκδηλη αγάπη του Stewart για τα ιστορικά γεγονότα μεταφερόμαστε στην κρίση της Ροδεσίας ( που ουσιαστικά είναι η αποικιακή ονομασία της Ζιμπάμπουε) και τον περιβόητο δεκαπενταετή εμφύλιο πόλεμο. Ο πόλεμος αυτός εντάσσεται σε μια λίστα αντιαποικιακών κινημάτων ανεξαρτησίας στην Αφρική μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και ξεκινά στην πραγματικότητα πολύ παλιότερα, το 1890,  με την ίδρυση της αποικίας της Νότιας Ροδεσίας από την Βρετανική Εταιρεία της Νότιας Αφρικής. Ο άμεσος στόχος ήταν φυσικά η συγκέντρωση της εξουσίας και του πλούτου και η αυτοδιοίκηση της αποικίας από τη Μεγάλη Βρετανία, κάτι που έγινε με δημοψήφισμα το 1923, περιορίζοντας σημαντικά τα δικαιώματα της ντόπιας πλειονότητας.

Στη διάρκεια της δεκαετίας του ’60, τα εθνικιστικά κινήματα της Ζιμπάμπουε άρχισαν τις επιθέσεις κατά των λευκών γαιοκτημόνων. Η δεύτερη αυτή στροφή είναι χαρακτηριστική: “from Africa the winds they talk of changes coming, the torches flare up in the night, the hand that sets the farms alight has spread the word to those who ‘re waiting on the border”.

Βέβαια η ιστορία είναι γεμάτη από δυσάρεστες εκπλήξεις, έτσι η ανάδειξη του ηγέτη των αγωνιστών εθνικιστών κατά των αποίκων Robert Mugabe στην εξουσία μετά από χρόνια, απελευθέρωσε το πρόσωπο ενός δικτάτορα με μαζικές δολοφονίες, και αντισυνταγματικές απαλλοτριώσεις γης που δεν αποδόθηκαν καν στους ντόπιους αγρότες που τις καλλιεργούσαν χρόνια. Ο Mugabe ανετράπη το 2017 εκ των έσω και πέθανε το 2019, αλλά η Ζιμπάμπουε εξακολουθεί να είναι μια βαθιά λαβωμένη χώρα με προβληματικό μέλλον.

Μια νότα απόσβεσης και ανακούφισης στο τραγούδι, αποτελεί η ισπανική κιθάρα που γράφτηκε από τον Peter White. O White προσελήφθη σαν πιανίστας και ο Alan Parsons που έκανε την παραγωγή στο άλμπουμ, είπε κάποια στιγμή ενώ γίνονταν οι ηχογραφήσεις του τραγουδιού: “σχεδόν ακούω μια ισπανική κιθάρα στο σημείο αυτό”. Τότε ο Peter είπε, “μπορώ να παίξω εγώ, αν χρειαστεί”. Υπήρχε μια πολύ φτηνή ισπανική κιθάρα στο στούντιο που κόστιζε περίπου 30 λίρες και ο White την πήρε και έπαιξε με αυτή, αφήνοντας τους πάντες έκπληκτους. Έκανε μόλις δυο εγγραφές και αυτή που χρησιμοποιήθηκε τελικά ήταν κάποια από αυτές.

Η επικαιρότητα ήταν πάντα δελεαστική για τον Al Stewart που του άρεσε να της επιτρέπει να αφήνει τα σημάδια της στα τραγούδια. Ο ίδιος είχε πει κάποια στιγμή πως το συγκεκριμένο τραγούδι προήλθε από μια ρήση του Βρετανού πρωθυπουργού Edward Heath, που έλεγε πως “στο μέλλον ο άμαχος πληθυσμός θα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης”. Στην πραγματικότητα ήταν ό,τι πιο προφητικό είπε σε ολόκληρη την πολιτική του καριέρα, γιατί αποδείχθηκε ότι ήταν ακριβώς σωστό. To “On the Border” αντανακλούσε τη φιλοσοφία αυτή.

Avatar photo
About Γιώργος Γεωργίου 903 Articles
Αν και από την τρυφερή ηλικία των ισχυρών δονήσεων κυνηγούσε την άκρη του Ουράνιου Τόξου, κάποια στιγμή στην εφηβεία του ανακάλυψε πως γεννήθηκε με ένα Triryche σημάδι, έστω και αν αυτό τον πρόδωσε μόλις τον οδήγησε στη Γη της Επαγγελίας. Ψάχνοντας για μια καλύτερη ζωή ένωσε το αγαπημένο του δίπολο, από το απόλυτο Καναδικό τρίο ως τα παλικάρια του "Νησιού" από το Aylesbury που ανάστησαν ένα ιδίωμα με τον Ψηλό ποιητή-ψάρι και αγκάλιασαν το μέλλον με τον κύριο "Η". Έμαθε και συνεχίζει να αγαπά με το ίδιο πάθος τους μεγάλους του τσίρκου της μουσικής αλλά και τα άγνωστα ευρήματα των ατέλειωτων ανασκαφών, όπως αγαπά και τις υπερβάσεις στα μουσικά ιδιώματα και άνετα θα έπινε κουβάδες από καφέ με τον Martin Walkyier και τον Paddy McAloon στο ίδιο τραπέζι. Ένας από τους διακαείς πόθους του με το πληκτρολόγιο ή την "πένα" είναι να συμφιλιώσει την παραδοσιακή prog metal παράταξη με τους μοντέρνους πιονιέρους του χώρου, μένοντας με πάθος ετοιμοπόλεμος σε κάθε προειδοποίηση της μοίρας για την εξάπλωση των λεπρών. Δυσκολεύεται ακόμα και σήμερα να δραπετεύσει από τις σελίδες του Σαρτρ, έστω και αν ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος να είναι ελεύθερος. Σιχαίνεται τη σοβαροφάνεια, τον φασισμό κάθε απόχρωσης και τον Κούγια. Ο κινηματογράφος μάλλον στένεψε πολύ γι' αυτόν μετά το "Διάφανο Δέρμα", ενώ όταν κοιτάζει το Subbuteo με μεγεθυντικό φακό, προτιμά οι ομάδες του σε οποιοδήποτε χορτάρι του πλανήτη να φοράνε βυσσινί.