Η πρόωρη σίγαση για το μπάσο του Gary Thain έχει καταχωρηθεί στις μνήμες όσων ακολούθησαν τις απαιτητικές γραμμές του σαν μια από τις πιο σκληρές, ανολοκλήρωτες υποσχέσεις ενός σπάνιου ταλέντου. Όπως όλοι οι σπουδαίοι μοναχικοί διαβάτες ενός διαλεγμένου εσωτερικού ασυμβίβαστου μονοπατιού, ο Νεοζηλανδός Gary Melvin Thain σημάδεψε τις επιλογές του με μια σειρά από αλλόκοτες ιδιαιτερότητες, τόσο εκκεντρικές όσο το υπέροχο φανκ τζαζ προοδευτικό του παίξιμο.
Γεννήθηκε στις 15 Μαΐου 1948 στο Christchurch της Νέας Ζηλανδίας. Είχε δυο μεγαλύτερα αδέρφια, τον Arthur και τον Conrad, και έναν μικρότερο, τον Brian. Οι μνήμες των σχολικών του φίλων τον περιγράφουν σαν ένα ήσυχο παιδί, ίσως και αφελές, που εξελίχθηκε σε έναν έφηβο με μεγάλο πάθος για τη μουσική. Πήγε στο καθολικό σχολείο Xavier College του Christchurch και άρχισε να παίζει γύρω στα 13 του. Κέρδισε μάλιστα έναν διαγωνισμό τραγουδιού στο γυμνάσιο, με το τραγούδι “Where have all the Flowers Gone”.
Το πρώτο συγκρότημα της διαδρομής του υπήρξαν οι The Strangers, με τον αδερφό του Arthur στα φωνητικά και την κιθάρα, τον τραγουδιστή και ρυθμικό κιθαρίστα Graeme Ching, και τον Dave Beattie στα ντραμς. Ο Gary έγραψε το πρώτο του τραγούδι με το γκρουπ το 1965, με τίτλο “I ‘ll Never be Blue”, μόλις στα 16 του χρόνια. Οι Strangers κυκλοφόρησαν τρία singles και διαλύθηκαν.
Ο Gary προσχώρησε άμεσα στους The Secrets, μαζί με τον τραγουδιστή και ρυθμικό κιθαρίστα Paul Muggleston, τον κιθαρίστα Derek Wright και τον ντράμερ Wayne Allen. Μετά την κυκλοφορία του μοναδικού τους single “It’s You” (με το b’ side “You ‘re Wrong” γραμμένο από τον Gary και τον Muggleston), οι Secrets χωρίζουν τους δρόμους τους.
Βρισκόμαστε στο 1966, και ο Gary με τον Paul Muggleston ενώνουν τις δυνάμεις τους με τον Peter Dawkins και τον Dave Chapman των Others, και ονομάζονται “Me and The Others”, περιοδεύοντας στην Αγγλία, τη Σκωτία, την Ουαλία και τη Γερμανία. Μέσα στο 1967 ναυαγεί και το πλάνο αυτού του σχήματος, και ο Gary με τον Dawkins βρέθηκαν σε ένα επαγγελματικό γκρουπ με το όνομα The New Nadir. Υπήρξαν ιδιαίτερα δημοφιλείς στην Ελβετία, παίζοντας μουσική με τζαζ επιδράσεις σε πολλά κλαμπ για περίπου έξι μήνες. Ηχογράφησαν ένα άλμπουμ για την εταιρεία Witchseason, το οποίο όμως δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Το 1968 οι The New Nadir διαλύονται. Ο Gary προσχωρεί στους Keef Hartley Band, παίζοντας συνολικά σε έξι άλμπουμ τους, και εμφανίζεται μαζί τους το 1969 στο θρυλικό φεστιβάλ του Woodstock, στη διάρκεια της δεύτερης μέρας, πριν τον Santana.
O Gary έγραψε αρκετό υλικό με τους KHB, και μάλιστα τραγούδησε και σε ένα τραγούδι τους, το “You Say You‘re Together Now”, από το άλμπουμ “Seventy Second Brave” του 1972. Στις αρχές εκείνης της χρονιάς δέχεται ένα τηλεφώνημα από τον Ken Hensley και έτσι γίνεται ο τρίτος στη σειρά μπασίστας των Uriah Heep, αντικαθιστώντας τον Mark Clarke. Από μια διαδρομή στη διάρκεια της οποίας έπαιζε μόνο jazz και blues υλικό, βρίσκεται σε ένα hard rock σχήμα, χωρίς όμως να αλλάξει το μοναδικό τρόπο που έπαιζε, και φυσικά πάντα με τα δάχτυλα, χωρίς πένα.
Η πρώτη εμφάνιση του Gary Thain πραγματοποιείται την 1η Φεβρουαρίου 1972 στο Whisky Go-Go στο Los Angeles. Το πρώτο άλμπουμ που ηχογραφεί με τους Uriah Heep είναι το “Demons and Wizards”, που κυκλοφορεί τον Μάιο του 1972, μόλις τέσσερις μήνες μετά την είσοδό του στο γκρουπ. Ακολουθεί μέσα στην ίδια χρονιά το “The Magician’s Birthday”, όπου συνδράμει και συνθετικά στα “Spider Woman” και “Sweet Lorraine”.
Μια ιστορία του μέλους του crew των Uriah Heep, Todd Fisher
“Η επιλογή του Gary να παίζει με τα δάχτυλα και ποτέ με πένα, χρησιμοποιώντας τον αντίχειρά του, του έδινε έναν ξεχωριστό, πεντάκαθαρο ήχο, χωρίς σκληρά και ψυχρά χτυπήματα. Οι μορφασμοί του και οι κινήσεις του στη σκηνή δημιουργούσαν μια πολύ έντονη εντύπωση, εκτός ίσως από λίγες νύχτες που έδειχνε κάπως εξασθενημένος από το ποτό ή τα ναρκωτικά. Δεν υπήρξε όμως πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πάθος του από την παράσταση στο Salem του Oregon, το βράδυ της Παρασκευής 9 Μαρτίου του 1972. Ήταν η βραδιά που πρόσθεσα στις σημειώσεις μου για τον προγραμματισμό εφοδίων της περιοδείας στην Ιαπωνία, για τη Δευτέρα 12 Μαρτίου τις λέξεις “Ethyl Chloride”.
Αμέσως μετά τα σόλο του Ken και του Lee, αναγνώρισα έναν μορφασμό πόνου στο πρόσωπο του Gary. Ήρθε γρήγορα στο πλάι της σκηνής και με ρώτησε με τη βαριά Νεοζηλανδική προφορά του “έχεις αυτοκόλλητο επίδεσμο;”. Γρήγορα άρπαξα μερικά Band Aids από την ανοιχτή θήκη μου, καθώς άπλωσε αυτό τον τρομερά ματωμένο αντίχειρα με τον κομμένο κάλο που είχε δημιουργηθεί από τα χρόνια που έπαιζε χωρίς πένα. Πήρα μια καθαρή πετσέτα με λίγο νερό, ξέπλυνα την ανοιχτή πληγή και τύλιξα γρήγορα δυο Band Aid γύρω από τον αντίχειρά του. Ο Gary συνέχιζε να παίζει με λιγότερο πόνο, αλλά αισθητά πεσμένος. Ο road manager Mel Baister επικοινώνησε με έναν γιατρό μέχρι το τέλος του σετ, και αυτός έφτασε με μια μικρή φιάλη ενός τοπικού αναισθητικού, του “Ethyl Chloride” που έδινε μια προσωρινή ανακούφιση στον πόνο. Τους έδωσε και συνταγή για γέμισμα και έτσι προέκυψε η νέα σημείωση στη λίστα των προμηθειών για την Ιαπωνία.
Το επόμενο βράδυ ήταν η τελευταία εμφάνιση στις ΗΠΑ, στο Seattle σε ένα από τα παλιά θέατρα στο Downtown. Ο Gary περνούσε από την άκρη της σκηνής να του ψεκάσω το τραύμα με το χλωριούχο αιθύλιο, και δεν με άφηνε να του τυλίξω την πληγή για να μην αλλάξει ο ήχος του!”
Ο Gary ηχογράφησε το 1973 το “Sweet Freedom” με τους εθισμούς του να τον επηρεάζουν πια σοβαρά, και το “Wonderworld” του 1974 υπήρξε το κύκνειο άσμα του με την μπάντα, ο δίσκος που σφράγισε και τη διαδρομή της κλασικής σύνθεσης των Uriah Heep.
Στη διάρκεια της τελευταίας του περιοδείας με τη μπάντα στις ΗΠΑ, στις 15 Σεπτεμβρίου 1974, στο Moody Coliseum του Dallas, ο Gary στη διάρκεια του “Sweet Lorraine” (κάποιοι υποστηρίζουν του “July Morning”), τινάχτηκε στον αέρα, πέφτοντας μπροστά, χτυπώντας με το πρόσωπο πρώτα πάνω στη σκηνή και μετά βρέθηκε πεσμένος με το μπάσο κάτω από το στομάχι του. Βογκούσε και τα πόδια του τινάζονταν έντονα προς τα πίσω, ενώ ένας τεράστιος θόρυβος έβγαινε από τον ενισχυτή του. Ξαφνικά όλοι συνειδητοποίησαν πως κάτι δεν πήγαινε καλά. Κοντά του ήταν ο Hensley που σταμάτησε να παίζει και ακολούθησαν οι υπόλοιποι. Ο τρόπος που ο Gary σχεδόν σπαρταρούσε ήταν σοκαριστικός. Μια αίθουσα με 10.000 θεατές είχε βουβαθεί και δυο roadies τον ξέμπλεξαν και τον μετέφεραν από τη σκηνή. Μέσα στην απόλυτη ησυχία, ο Byron πλησίασε στο μικρόφωνο και είπε: “θα επιστρέψουμε, να δούμε πρώτα τι συμβαίνει”. Ο Hensley άρχισε να χτυπά τα πλήκτρα στα keyboards και τραβήχτηκε αμέσως πίσω, καθώς ένιωσε το ρεύμα να τον χτυπά ελαφρά. Κάποια στιγμή αργότερα, ο Byron επέστρεψε στη σκηνή και είπε πως έπρεπε να ακυρώσουν τη συναυλία. Ευχαρίστησε το κοινό και είπε πως η μπάντα δεσμεύεται να επιστρέψει στο Dallas για να παίξει μια δωρεάν συναυλία.
Ο Gary δεν ανέκτησε ποτέ πλήρως την υγεία του μετά την ηλεκτροπληξία, και παράλληλα λόγω του εθισμού του στα ναρκωτικά άρχισε να γίνεται ανεπαρκής στις ζωντανές υποχρεώσεις του. Στις αρχές του 1975, με το γκρουπ να βρίσκεται σε ένα αυστηρό καθεστώς συνεχών περιοδειών και ηχογραφήσεων και με τον χρόνο να αποτελεί τεράστια πολυτέλεια στον σκληρό κόσμο της μουσικής βιομηχανίας, απολύεται από το γκρουπ.
Στις 8 Δεκεμβρίου 1975, πεθαίνει από αναπνευστική ανεπάρκεια, λόγω υπερβολικής δόσης ηρωίνης, στο διαμέρισμά του στο Norwood Green, στο Λονδίνο. Ήταν μόλις 27 χρονών.
“He was a suicidal man…”