Το διάσημο “The house of the rising sun” αποτελεί ένα από τα θρυλικά κομμάτια της rock μουσικής. Είναι ένα τραγούδι με blues στοιχεία και folk επιρροές. Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για ένα παραδοσιακό τραγούδι (κάτι σαν τα ρεμπέτικα τα δικά μας) με τεράστια ιστορία, για το οποίο δεν υπάρχουν στοιχεία για το δημιουργό του.
Επίσης, δεν υπάρχει σαφής απάντηση αν το κομμάτι αναφέρεται σε πραγματικό ή φανταστικό μέρος. Οι ρίζες του κομματιού χάνονται στα βάθη του χρόνου, με τους μουσικολόγους να το τοποθετούν στον 17ο ίσως και τον 16ο αιώνα.
Το πιο πιθανό είναι το κομμάτι να μεταφέρθηκε στην Αμερική από Άγγλους, Ιρλανδούς ή Σκωτσέζους. Στον Αμερικανικό νότο επαναπροσαρμόστηκε από τους νέους κατοίκους του Mississippi και της Louisiana και μιλούσε για τη δύσκολη ζωή στη Νέα Ορλεάνη.
Στο πέρασμα των ετών η μελωδία, οι στίχοι αλλά και ο τίτλος του κομματιού πήραν πολλές διαφορετικές μορφές. Οι πιο γνωστοί τίτλοι ήταν “Rising Sun”, “The Rising Sun Blues” και “New Orleans”. Πρωτοηχογραφήθηκε τη δεκαετία του 1920 από τον Αλεξάντερ Τέξας και στη συνέχεια από το λαογράφο της folk, Alan Lomax το 1937 (φωνητικά η Georgia Turner). Ο Josh White ηχογράφησε μία νέα εκδοχή με διαφοροποιημένους στίχους το 1947, ενώ ο Lead Belly (μεγάλη μορφή της blues και folk), ηχογράφησε δύο εκτελέσεις με τίτλους “In New Orleans” (1944) και “The House of the Rising Sun” (1948).
Ακολούθησε η διασκευή του τεράστιου Bob Dylan το 1961, αλλά το τραγούδησαν και γυναίκες όπως οι Nina Simone, Joan Baez, Tracy Chapman κλπ. To γεγονός ότι κανένας δεν διεκδικούσε τα δικαιώματα του “ορφανού” τραγουδιού, έδινε τη δυνατότητα στον οποιοδήποτε να το ηχογραφήσει.
Σχετικά με το κομμάτι έχουν δημιουργηθεί διάφοροι ισχυρισμοί, μύθοι και εικασίες για τους συμβολισμούς του. Οι στίχοι μιλούν άλλοτε για ένα φτωχό αγόρι που καταστράφηκε από το συγκεκριμένο σπίτι (όπως και άλλα αγόρια) ή για κάποιο φτωχό κορίτσι (“There is a house in New Orleans they call the Rising Sun, it’s been the ruin of many poor girls, and me”). Πιο συγκεκριμένα μιλά για ένα νεαρό κορίτσι σε γυναικείες φυλακές, που σκότωσε τον πατέρα της επειδή κακοποιούσε την ίδια και τη μητέρα της (“I’m going back to New Orleans to wear that ball and chain”). Στην πύλη εισόδου της φυλακής υπήρχε μια μεγάλη ζωγραφιά μ’έναν ήλιο που ανατέλλει.
Μια 2η θεωρία, υποστηρίζει οτι ήταν ένα μικρό ξενοδοχείο (Rising Sun Hotel) στη Γαλλική συνοικία της Νέας Ορλεάνης το οποίο κάηκε το 1822. Ύστερα από αρχαιολογικές έρευνες το 2005, βρέθηκαν πολλά μπουκάλια ποτών, μπουκαλάκια καλλυντικών και διαφημιστικές κάρτες που υπονοούσαν ότι λειτουργούσε και σαν πορνείο.
Επιπλέον, υπάρχει και η εκδοχή το τραγούδι να αναφέρεται στο “Rising Sun Hall”. Ένα κτίσμα στη Νέα Ορλεάνη, το οποίο μεταξύ 1860 και 1870 διαφημιζόταν στον τύπο της εποχής ως χώρος εκδηλώσεων και αναψυχής, εστιατόριο, καφετέρια, σαλούν και χαρτοπαικτική λέσχη.
Τέλος, η επικρατέστερη θεωρία θέλει το διάσημο κομμάτι να αναφέρεται στο “Nola Art House” της Νέας Ορλεάνης, το οποίο διατηρείται ως τις μέρες μας. Λειτουργούσε ως οίκος ανοχής από το 1862 έως το 1874, που έκλεισε κατόπιν καταγελλιών από τους κατοίκους της περιοχής. Το όνομά του το οφείλει στην ιδιοκτήτρια που το διαχειριζόταν, την Madame Marianne LeSoleil Levant (το Γαλλικό όνομα παραπέμπει στον ανατέλλοντα ήλιο και όλοι την αποκαλούσαν “Rising Sun”).
Το “House Of The Rising Sun” ήταν ένα δημοφιλές κομμάτι για τους ανθρακωρύχους στις αρχές του 20ου αιώνα. Ο Eric Burdon γεννημένος στο Νιουκάστλ, την πόλη των ανθρακωρύχων, το άκουσε σε κάποιο μπαρ όταν ήταν σε νεαρή ηλικία. Μερικά χρόνια αργότερα, οι Animals που βρίσκονταν σε περιοδεία με τον Chuck Berry, με αυτό το κομμάτι έκλειναν τις συναυλίες τους. Σύμφωνα με τον Burdon, τόσο ο παραγωγός Mike Most όσο και ο μάνατζερ του γκρουπ, αρχικά ήταν απρόθυμοι να το ηχογραφήσουν. Αλλά η ενθουσιώδης ανταπόκριση του κοινού τελικά τους έπεισε. Έτσι κατά τη διάρκεια της περιοδείας, σε ένα μικρό στούντιο στο Kingsway του Λονδίνου πραγματοποιήθηκε η ιστορική ηχογράφηση.
Η ηχογράφηση ολοκληρώθηκε με μια εκτέλεση σχεδόν 5 λεπτών, όση και η διάρκεια του τραγουδιού. Η εκπληκτική ηλεκτρική εισαγωγή της κιθάρας του Hilton Valentine, η ερμηνεία του Burdon με τη βαθιά χροιά της χαρισματικής φωνής του και η ιδέα του οργανίστα Alan Price να δυναμώσει το αρμόνιο “έδεσαν” άψογα. Το “House of the Rising Sun” που κυκλοφόρησε στις 18/5/1964, διατηρήθηκε για μεγάλο διάστημα στη Νο1 θέση των Βρετανικών, Αμερικανικών, Καναδικών και Αυστραλιανών charts και πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα. Ήταν το πρώτο τραγούδι από το 1962, που έλαβε τη Νο1 θέση και δεν το είχε γράψει κάποιος από τους Beatles.
Οι φήμες λένε, πως ο Bob Dylan που συμπεριέλαβε το κομμάτι στον 1ο προσωπικό του δίσκο (1961), όταν πρωτοάκουσε στο ραδιόφωνο την εκτέλεση των Animals συγκλονίστηκε. Ενώ ταξίδευε με το αυτοκίνητό του στο οποίο επέβαινε και η Joan Baez, σταμάτησε στην άκρη του δρόμου και κλωτσώντας τα λάστιχα του αμαξιού του, φώναζε στον εαυτό του “ηλεκτρική ρε φίλε, ηλεκτρική…”. Αυτός ήταν λοιπόν ο λόγος που ο Dylan έγινε πιο “ηλεκτρικός”.
Ωστόσο, το συγκεκριμένο κομμάτι που απογείωσε τη φήμη των Animals, έγινε και μια από τις αιτίες διάλυσης της μπάντας. Επειδή το τραγούδι ήταν παραδοσιακό, θα έπρεπε να γραφτούν τα ονόματα και των 5 μελών του γκρουπ. Καθώς όμως δεν χωρούσαν όλα τα ονόματα στο δισκάκι, ο μάνατζερ τους πρότεινε να γραφτεί μόνο ένα (αλφαβητικά ήταν του Alan Price). Επίσης, το νομικό τμήμα της δισκογραφικής δεν ασχολήθηκε με τα πνευματικά δικαιώματα, με αποτέλεσμα το τραγούδι να χρεωθεί αποκλειστικά στον Alan και οι υπόλοιποι δεν πήραν χρήματα. Τότε ξεκίνησαν τα προβλήματα μεταξύ των μελών.
Ο ίδιος ο Eric Burdon (11/5 έγινε 81 ετών) σε συνέντευξη που παραχώρησε το 2010, εξήγησε οτι το “House of the Rising Sun” ήταν ένα κομμάτι “φτιαγμένο για εμένα και εγώ γι’ αυτό”. Ακόμα δήλωσε οτι μετά τη διάλυση του group το μίσησε κιόλας, καθώς λόγω δικαιωμάτων δεν μπορούσε να το τραγουδήσει για αρκετά χρόνια.
Αξιόλογες εκτελέσεις του είναι οι εξής:
Frijid Pink (1970)
Μια ψυχεδελική εκτέλεση με μπόλικη παραμόρφωση (εμπορικά ο δίσκος έγινε χρυσός και έφτασε στη Νο1 θέση στα charts).
Funky Junction (1972)
Απολαύστε μια εξαιρετική instrumental εκτέλεση (για ένα tribute album – “φόρο τιμής” στους Deep Purple), από τους Phil Lynott, Eric Bell και Brian Downey πριν δημιουργήσουν τους Thin Lizzy!!!
Geordie (1974)
Στην εκπληκτική ερμηνεία είναι ο Brian Johnson (πριν αντικαταστήσει το Bon Scott στους AC/DC!).
Leslie West (1975)
Καταπληκτική εκτέλεση και ερμηνεία από τον “τεράστιο” κιθαρίστα των Mountain!!!
Κείμενο: Κώστας Νασόπουλος
