Δεν είναι περίεργο ο κύκλος να αρχίζει με αγκάθια και να κλείνει με λουλούδια που τυλίγονται απρόσμενα πάνω τους. Κάποτε είχαν μόλις δυο μέρες να ολοκληρώσουν τον πρώτο τους δίσκο, μια να παίξουν ζωντανά όλο το υλικό χωρίς δεύτερη ευκαιρία, και μια να κάνουν τη μίξη. Κάποτε είχαν απέναντί τους σύσσωμο το φαρμάκι των γραφιάδων να αποδοκιμάζει εκείνο το σχεδόν αμετάφραστο τότε, αλλόκοτο έργο που κυκλοφόρησε Παρασκευή και 13 Φεβρουαρίου του 1970.
Κάποτε τα άπειρα φτωχόπαιδα του άσχημου, βιομηχανικού Birmingham στάθηκαν με τα λόγια και τη μουσική τους κόντρα στον πόλεμο του Βιετνάμ, και η Warner τους άλλαξε τον τίτλο του δίσκου σε “Paranoid”, καθώς οι προσωπικοί δαίμονες είναι πάντα πιο εύχρηστοι και ευπρόσδεκτοι στη βιομηχανία του θεάματος. Όμως ακόμα και όταν είχαν το περίσσιο θράσος να αφήσουν τα πάθη τους να βαφτίσουν τις δουλειές τους, πάλι οι χαρτογιακάδες των εταιρειών θα τους άλλαζαν ενοχλητικούς τίτλους σαν το “Snowblind” σε κάτι ανόητα και άστοχα τυπικό όπως το Vol. 4. Και αν χρειάστηκε να περιμένουν μέχρι το μυθικό “Sabbath Bloody Sabbath” για να λάβουν επιτέλους δόσεις εύνοιας του τύπου, δεν τους έλειψαν οι έντονες δικαστικές διαμάχες με τον πρώην manager που έφεραν τη μπάντα ένα βήμα πριν τη διάλυση. Η πίεση της μουσικής βιομηχανίας, όπως έκανε αλόγιστα σε κάθε ταλαντούχο σχήμα με απήχηση στα 70’s, τους έσπρωξε σταδιακά στα βράχια, τους τσάκισε σαν προσωπικότητες, και ακολούθησε η γνώριμη εξέλιξη της ταραχώδους εποχής τους με τις αμέτρητες αλλαγές και τις άνισες ευκαιρίες.
Η δικαίωση είναι μια περίεργη αντίληψη και συχνά σερβίρεται με ύπουλο τρόπο. Οι τέσσερις Brummies ποτέ δεν υπήρξαν οι χαλύβδινοι ιδεαλιστές που θα μπορούσαν να διαχειριστούν στρατηγικά μια συνεπή θέση απέναντι στον σκληρό κόσμο του αιώνα τους, αλλά είχαν ξεκάθαρες και αυτονόητες κοινωνικές ανησυχίες. Δεν φόρεσαν το μανδύα του ιεραπόστολου αλλά τραγούδησαν την αναμφισβήτητη αλήθεια, μια αλήθεια που γύρισε το φακό της τόσο μέσα τους όσο και απέναντι στον κόσμο. Οι φόβοι και τα δυσοίωνα οράματα των τραγουδιών τους δεν ήταν σελίδες του Τσόμσκι αλλά συζητήσεις καθημερινών ανθρώπων σε γειτονιά. Σήμερα οι χιλιοτραγουδισμένοι στίχοι του Butler παλεύουν να τυλίξουν την δυσάρεστη επικαιρότητά τους κόντρα στην μηχανική επανάληψη.
Οι πατέρες μας χαιρέτησαν λοιπόν, επιστρέφοντας στη γενέτειρα, το φιλόξενο και πρόθυμο πια Birmingham, στο σπίτι της αγαπημένης τους Aston Villa, όπου κάποτε παρακολουθούσαν μικροί λαθραία τα παιχνίδια της. Σήμερα όμως η γη και το ύδωρ του Birmingham μοιάζουν να μην είναι αρκετά. Η προεργασία της χτεσινής γιορτής είναι ουσιαστικά μια αλληλεπίδραση μεταξύ της αμερικανικής μουσικής βιομηχανίας, με κυρίαρχο γρανάζι τη Sharon, και της ανάγκης του Birmingham να εξαργυρώσει την πολιτιστική κληρονομιά των Black Sabbath. Στρέφοντας τον προβολέα στον πρώτο πόλο, η επιλογή των καλλιτεχνών έχει να κάνει ξεκάθαρα με την διαχρονική και σε περιπτώσεις επίκαιρη εμπορική θέση και δύναμη των συγκροτημάτων και καλλιτεχνών, για να παρουσιαστεί ταυτόχρονα μια οικουμενική μουσικά εκπροσώπηση, ένας συμβολισμός της καθολικής υπόκλισης στο αντίο τους. Ο Tom Morello ήταν ουσιαστικά ο μουσικός διευθυντής αυτής της μαραθώνιας συναυλίας, ενώ ο promoter Andy Copping, της εταιρείας διοργάνωσης Live Nation, δούλεψε δυο χρόνια για την ακριβή του πραγμάτωση. Η γυμνή αλήθεια είναι πως όλα έχουν συνδράμει ώστε να υπερτονίζεται το αντίο του Ozzy, δημιουργώντας μια αμηχανία πρώτα σε μας σας θεατές, και μετά στους ίδιους τους υπόλοιπους τρεις πρωταγωνιστές της μπάντας.
Φυσικά στο Birmingham, οι τέσσερις βετεράνοι απολαμβάνουν εδώ και χρόνια μια διαρκή αναγνώριση της προσφοράς τους με τέτοιους τρόπους που καθιστούν την πόλη έναν δυνατό προορισμού μουσικού τουρισμού. Όσοι ταξιδιώτες μπαίνουν στην πόλη μέσω του σταθμού New Street έχουν ήδη μια ένδειξη για τους δεσμούς της πόλης με τον μουσικό αυτό θρύλο. Ένας γιγάντιος μηχανικός ταύρος, που ήταν το αγαπημένο κεντρικό κομμάτι των Αγώνων της Κοινοπολιτείας της πόλης το 2022, ονομάστηκε επίσημα “Ozzy” και εγκρίθηκε από τον ίδιο τον θρυλικό τραγουδιστή. Το θηρίο ύψους 10 μέτρων στην αίθουσα του Grand Central είναι καθημερινά πόλος έλξης για φωτογράφιση και η αποκάλυψή του έγινε από τη σύζυγο του Ozzy, Sharon, το 2023. Αρχικά ήταν κατασκευασμένο από αλουμίνιο, αλλά ανακατασκευάστηκε χρησιμοποιώντας πυρίμαχο πλαστικό και αφρό για να εξασφαλίσει αντοχή και μακροζωία. Το θέαμα είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό όταν ο “Ozzy” κουνάει το κεφάλι του και την ουρά του κάθε ώρα, από τις 08:15 έως τις 19:15.
Το επόμενο σημείο που κρίνεται απαραίτητο στην “ξενάγηση των Black Sabbath” είναι η παμπ “The Crown” στην οδό Hill. Σε αυτό τον χώρο το 1968 το συγκρότημα, που τότε ονομαζόταν Earth, έδωσε την πρώτη του συναυλία. Οι επισκέπτες δεν μπορούν ακόμα να περάσουν στο εσωτερικό του κτιρίου, το οποίο οι ιδιοκτήτες λένε ότι σκοπεύουν να αναπαλαιώσουν, αλλά εικόνες του συγκροτήματος έχουν εκτεθεί στο εξωτερικό της παμπ. Άλλοι καλλιτέχνες που είχαν παίξει στον χώρο αυτό ήταν οι Robert Plant, John Bonham, Judas Priest και Thin Lizzy. Δωρεάν εκθέσεις πραγματοποιούνται επίσης στο Μουσείο και την Πινακοθήκη της πόλης, καθώς και στην Πλατεία Βικτωρίας.
Με τον ίδιο στόχο να αναδειχθεί η προβολή του πολιτιστικού προφίλ της πόλης μέσω της μουσικής των Black Sabbath, ο δήμος έδωσε στην οδική γέφυρα που διασχίζει το κανάλι στην Broad Street, κοντά στην πλατεία Centenary, το όνομα του γκρουπ. Ταυτόχρονα κατασκευάστηκε ένας πάγκος από τον αρχιτέκτονα και μεγάλο θαυμαστή του γκρουπ, Mohammed Osama, πραγματικά από βαρύ μέταλλο. Ο πάγκος διακοσμήθηκε με ένα έργο του Αιγύπτιου καλλιτέχνη Tarek Abeikawi, με τις χαρακτηριστικές μορφές των προσώπων των τεσσάρων αυθεντικών μελών. Τα επίσημα εγκαίνια έγιναν την Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019, με την παρουσία των Tony Iommi και Geezer Butler που έκαναν και βαρκάδα στο κανάλι, φωτογραφήθηκαν και υπέγραψαν δίσκους, εκατοντάδων φίλων του γκρουπ, και τους ήχους της tribute μπάντας Sabbra Cadabra. Το 2016, ο εκκεντρικός frontman ονόμασε ένα τραμ του Midland Metro με το όνομα “Ozzy”. Το τρένο εξακολουθεί να λειτουργεί στην πόλη, αλλά το West Midlands Metro δήλωσε ότι δεν ήταν σε θέση να δώσει ένα ακριβές χρονοδιάγραμμα για το πού θα λειτουργούσε κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου της συναυλίας, αλλά οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούσαν να αναζητήσουν πληροφορίες στα κανάλια κοινωνικής δικτύωσης εκείνη την εβδομάδα.
Το επίσημο κατάστημα της αγαπημένης τους Aston Villa, θα ήταν μεταξύ εκείνων που θα βοηθούσαν να ντυθεί η πόλη στα χρώματα των Black Sabbath για το Σαββατοκύριακο. Κατά τη διάρκεια μιας βόλτας στην περιοχή, οι φίλοι του γκρουπ θα μπορούσαν επίσης να επισκεφθούν τα σχολεία από τα οποία πέρασαν τα μέλη του συγκροτήματος. Ακόμα και για φαγητό υπήρχε η προφανής επιλογή του “Barton Arms”, το οποίο βρίσκεται απέναντι από αυτό που ονομαζόταν “Newtown Leisure Centre”. Εκεί έκαναν πρόβες για τα δύο πρώτα άλμπουμ, “Black Sabbath” και “Paranoid”, αλλά άφηναν τις πρόβες τους και πήγαιναν στο Barton Arms, για μπύρα.
Μόλις μια εβδομάδα πριν την τελευταία πράξη, τα τέσσερα αρχικά μέλη των Black Sabbath ήταν παρόντα το Σάββατο (28 Ιουνίου) για να παραλάβουν το βραβείο “Freedom of the City of Birmingham”, την ύψιστη τιμή που απονέμεται από την πόλη καταγωγής τους. Οι Ozzy Osbourne, Tony Iommi, Geezer Butler και Bill Ward παρέλαβαν ο καθένας τους κυκλικούς πάπυρους και τα μετάλλια της πόλης από τον Δήμαρχο του Birmingham Zafar Iqbal, αν και ο ίδιος είναι αφοσιωμένος οπαδός της Birmingham City. Στο πλαίσιο της “Ελευθερίας της Πόλης”, κάθε μέλος του συγκροτήματος έλαβε τον τίτλο του Επίτιμου Ελεύθερου Ανθρώπου ενώ στην τελετή έγινε η αποκάλυψη της χάραξης των ονομάτων τους στην αντίστοιχη μαρμάρινη πλάκα “Ελευθερία της Πόλης”. Πέρα από όλα αυτά, υπάρχει και το νέο graffiti του Mr. Murals με τα πρόσωπα και το λογότυπο του συγκροτήματος που αποτίει φόρο τιμής στο μύθο της πόλης.
Τα λουλούδια όλων αυτών των τιμών, η βαθιά υπόκλιση της πατρίδας τους έγινε μια αγκαλιά με τα αγκάθια από τις κομμένες άκρες των δαχτύλων του νεαρού Iommi. Δεν είναι δύσκολο να εντοπίσει κανείς την σκοπιμότητα της μεγαλομανίας της Sharon στις επιλογές των συμμετεχόντων, καταλήγοντας σε μια παρέλαση των πιο καυτών ονομάτων των πρόσφατων δεκαετιών στον σκληρό ήχο, αφήνοντας βέβαια εκτός κάποιες ευρωπαϊκές επιλογές σχημάτων που τίμησαν και κουβάλησαν την εμφατική επίδραση των πατέρων στη μουσική τους. Η παρουσία των μεγάλων συμπολιτών Judas Priest θα ισορροπούσε αισθητά τη γέφυρα, δυστυχώς όμως οι υποχρεώσεις τους άφησαν χρόνο μόνο για την ισοπεδωτική απόδοση του “War Pigs”. Από εκεί και πέρα, αν είναι εφικτή η εμφάνιση των Candlemass με τον Messiah στο μικρόφωνο, στο φεστιβάλ του Rock Hard, τότε θεωρώ πως δικαιωματικά άξιζαν το δικό τους κομμάτι χρόνου στη γιορτή αυτή. Και είμαι βέβαιος πως αυτό το διάστημα θα ήταν πιο ουσιαστικό και πειστικό από τις ανούσιες παρουσίες των υποτιθέμενων supergroups. Ακόμα και για την ενίσχυση της βρετανίλας του γεγονότος, θα μπορούσε να δρομολογηθεί και μια μικρή επαναδραστηριοποίηση των Cathedral, για να ποτιστεί η πηγή του ήχου των Sabbath με πιο άμεσες συγγενικές προσεγγίσεις. Ποιος θα μπορούσε να αρνηθεί τη συμμετοχή σε ένα τέτοιο βράδυ, αν είχε το χρόνο να φορέσει τα καλά του;
Μέσα στη συναρπαστική διερεύνηση όλων των αποδόσεων των τραγουδιών των Sabbath, όσο και αν με δελέασαν και ξάφνιασαν ευχάριστα οι επιλογές των “Junior’s Eyes” και “Johnny Blade”, μάλλον θα έδινα στο τέλος το μετάλλιο του νικητή στο “Hand of Doom” των Tool. Και αποτελεί άλλη μια ένδειξη του μοναδικού ελιξιρίου και της οικουμενικής λειτουργικής ικανότητας της μουσικής των Brumies, πώς τα κατάφεραν έτσι οι τελειομανείς, υπολογιστικοί, και πειθαρχημένοι οραματιστές από την Καλιφόρνια, απέναντι σε άλλους που είχαν περισσότερο το λεγόμενο απαραίτητο attitude. Συνολικά θα επέλεγα την εμφάνιση των Slayer, με την ωμή και επιβλητική τους λιτότητα να κουμπώνει ιδανικά στο βάρος της συγκυρίας. Ο αρσενικός τους σεβασμός χωρίς περιττά σάλια, οδήγησε την ογκώδη τους υπόσταση πιο κοντά από τον καθένα σε αυτό που συνηθίζουμε να αποκαλούμε “the real thing”.
Οι φωνητικές ταλαιπωρίες των περισσότερων από τους συμμετέχοντες τραγουδιστές απλά έβαλε την αιώνια σφραγίδα στην ασύγκριτη μοναδικότητα του Ozzy: δεν θα περνούσε ούτε έξω από τη Σκάλα του Μιλάνου, όμως ότι τραγούδησε αυτός του ανήκει για πάντα και παραμένει ανεκτίμητο. Σκίστηκε η καρδιά μας που δεν κατάφερε να μας αποχαιρετήσει όρθιος στα πόδια του, αλλά μας αποζημίωσε με μια φωνητική παράσταση πολύ ψηλότερα από την απλή αξιοπρέπεια. Για την τελευταία παρουσία του αυθεντικού line up, η παγκόσμια έκκριση συγκίνησης έκανε για λίγα λεπτά επικίνδυνα ευάλωτο τον πλανήτη, απέναντι στην αιώνια, χαλύβδινη μηχανή τους που ανέδειξε μια συγκινητική έστω και ευάλωτη ετοιμότητα, ακόμα και με τις ατυχείς λεπτομέρειες του Bill Ward. Αυτό που όφειλε να λείπει ήταν η εμφανής τάση χειραφέτησης του τεράστιου ονόματος από την συνολική προοπτική της εκδήλωσης, που επικεντρώθηκε σχεδόν ενοχλητικά στο όνομα του Ozzy. Ίσως η αμήχανη αποχώρηση των τριών στο φινάλε να ήταν ο στιγμιαίος τρόπος τους να το δείξουν δημόσια.
Ανάμεσα στην αμερικανική υπερπαραγωγή μιας μαραθώνιας παράστασης και στον πολιτισμικό τουρισμό του Birmingham, αυτό που έχει σημασία περισσότερο από κάθε τι είναι να επιπλεύσει η ουσία της κληρονομιάς τους, η καρδιά των τραγουδιών τους, η αυθεντική έκφραση και αλήθεια αυτών των ταλαντούχων ανθρώπων. Να ταξιδέψει στο χρόνο και να ακουμπήσει άλλες ψυχές, να τις τέρψει αλλά και να τις κάνει καλύτερες, περισσότερο απαιτητικές, σαν το πνεύμα του πολεμιστή που έχουν οι νέοι άνθρωποι όταν στη αφετηρία τους έχουν άγνοια στον κίνδυνο και περιφρόνηση στη διπλωματία.
Κάποιες χιλιάδες υψωμένα μεσαία δάχτυλα και μαζικές αποδοκιμασίες στην απόδοση του “Shot in the Dark” για τον υπάνθρωπο που υπέγραφε πάνω σε βόμβες κατά αμάχων, αφήνουν μια σεβαστή πιθανότητα για όλα αυτά.
“Of all the things I value most of all, I look upon my Earth
and feel the warmth and know that it is good”.
