Να επικαλεστείς αμηχανία, είναι τόσο περιοριστικό και άδικα συγκεκριμένο γι’ αυτό που θα γίνει. Να επιχειρήσεις να προσδιορίσεις τη σημασία του, το ιστορικό του βάρος και τον εκκωφαντικό του αντίλαλο, ίσως ποτέ να μην είναι η κατάλληλη στιγμή, πόσο μάλλον τώρα. Να αποδόσεις με σεβασμό, συγκίνηση, ευγνωμοσύνη και τη μεγαλύτερη της αγάπης μια γενναία δόση τιμής στους πατέρες αυτής της μουσικής, είναι μια ελάχιστη και απαραίτητη εσωτερική ανάγκη. Ας επιχειρήσουμε να το κάνουμε λοιπόν, απομακρύνοντας τα σκουπιδάκια από τα μάτια μας.
Βλάχος Σταύρος:
Η ταυτότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη, μερικώς, με το βαθμό που κάποιος αφουγκράζεται, σέβεται, τιμά και θυμάται το παρελθόν και ιδιαίτερα τις ρίζες του. Η «μεταλική» και, ευρύτερα, ροκ κοινότητα, δεν το έπραξε και απέδειξε περίτρανα, απλά και μόνο με την εκπληκτική, ολιγόλεπτη εξάντληση των εισιτηρίων της βίωσης μιας ιστορικής, μουσικής στιγμής, μα πρότερα με την αδιαμφισβήτητη αναγνώριση του φαινομένου και μεγαθηρίου, που ακούει στο όνομα Black Sabbath, στην πεμπτουσία της ύπαρξής του. Την αρχική του σύνθεση.
Κι αν από τις τάξεις τους πέρασαν, πρωτίστως, σπουδαιότητες, μεταξύ τους και η μεγαλύτερη, «φωνητική οντότητα» του metal πλανήτη (και για τον γράφοντα), η αρχική τετράδα θα στέκει πάντα αγέρωχη, ανθεκτική στο χρόνο, αρνούμενη οποιαδήποτε φθορά, ακόμα και από λάθος επιλογές στο πέρασμά του.
Κι αν ο Iommy είναι (κυρίως) ο ακρογωνιαίος λίθος, πίσω από την μουσική παρακαταθήκη τους, ο «τρελός» Ozzy, θα μένει πάντα ο συνδετικός κρίκος που «σμίλεψε» την συνεκτικότητα και τους φέρνει για μία τελευταία παράσταση, ένα δικαιωματικό standing ovation, όπως τους αρμόζει, εκεί όπου ξεκίνησαν όλα, στην πρωτεύουσα μερικών εκ των σημαντικότερων ονείρων μας. Συνάμα, με κάποιες από τις απόκοσμες, χαρακτηριστικές, σθεναρά αμίμητες ερμηνείες του, μα και μαζεύοντας «μεγαθήρια» γόνους τους.
Το τέλος μιας εποχής, της αρχικής, προβληματίζει μα κυρίως γεμίζει θύμησες, συναισθήματα, μα πρωτίστως ευγνωμοσύνη για όσα μας προσέφεραν και θα προσφέρουν αδιάλειπτα σε επόμενες γενεές, φορτώνοντάς μας με χρέος βαρύ….
Γεωργίου Γιώργος:
Είναι με βεβαιότητα η μοναδική καμπάνα που μπορώ να ακούσω χωρίς ίχνος ενόχλησης. Ένα ζευγάρι πλαστικές άκρες δαχτύλων από ένα μπουκάλι απορρυπαντικού πιάτων δεν κάλυψε μόνο την απώλεια του ατυχήματος του έφηβου Iommi, την τελευταία μέρα δουλειάς σε ένα εργοστάσιο με λαμαρίνες, αλλά έκανε τη μαγική μετάβαση σε έναν νέο κόσμο. Χαμηλώνοντας τις χορδές στην κιθάρα του, και παίζοντας πέμπτες λόγω του προβλήματος, γέννησε έναν πελώριο, βαρύ ήχο. Η γέφυρα που πήρε τη rock μουσική από το blues και την ψυχεδέλεια και την οδήγησε σε ένα νέο συναρπαστικό χωράφι, είχε χτιστεί. Η ηχητική αντανάκλαση του βιομηχανικού εφιάλτη του Birmingham που φιλτραρίστηκε από την απόκρυφη γοητεία ταινιών τρόμου όπως το “Black Sabbath” του 1963, με πρωταγωνιστή τον Boris Karloff και σε σκηνοθεσία τον Mario Bava, τράβηξε την κουρτίνα σε μια νέα μεγάλη σκηνή μουσικής δημιουργίας. Ανιχνεύοντας την ιστορία, τη σημασία της, την απίθανη εξέλιξη της μουσικής από μεγάλη χρονική απόσταση, αυτό που μπορώ να υπογράψω με σιγουριά είναι πως η διαδρομή των αυθεντικών Black Sabbath γέννησε μια εξέλιξη, και τις παραλλαγές του πρώτου βήματος, κρατώντας ζωντανή πάντα μια ασύγκριτη οικουμενικότητα. Ίσως γι’ αυτό αναπόφευκτα κατέκτησαν όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη. Και στη διάρκεια των εναλλακτικών τους συνθέσεων μετακίνησαν τα χαρακτηριστικά του heavy metal, με πρώτο και κυρίαρχο σημαιοφόρο τον ασύγκριτο Ronnie James Dio, ενώ ακόμα και στις δύσκολες εποχές τους παρέμειναν πολύτιμα δημιουργικοί και επιδραστικοί. Ο χαιρετισμός είναι μόνο ένας παγκόσμιος συντονισμός τιμής, σεβασμού, ευγνωμοσύνης και απύθμενης αγάπης. Δεν γίνεται άλλωστε να αποχωριστείς το σίγουρο καταφύγιο για κάθε στιγμή που δεν ξέρεις τι ακριβώς θέλεις να ακούσεις…
Καπετανόπουλος Γιώργος:
Ποτέ ξανά οι τίτλοι τέλος δεν έκαναν τόσο άμεση αναδρομή σε εκείνη την πρώτη μέρα. Τότε που το ειδικό “βάρος” από το “μέταλλο” που θα σφυρηλατούνταν στις φτωχογειτονιές του Μπέρμιγχαμ, θα λύγιζε κάθε συμβατικότητα και καθωσπρεπισμό στο χώρο της παγκόσμιας μουσικής, ενώ ταυτόχρονα θα εγκαινίαζε μια καινούρια ραγδαίας εξέλιξης εποχή. Σήμερα τιμάμε εκείνη την πρώτη μέρα, μεταφερόμενοι συνειρμικά στον χώρο όπου όλα ξεκίνησαν, ζώντας κάθε ξεχωριστή στιγμή μιας ανεπανάληπτης πορείας με κάθε μας κύτταρο. Μια πορεία που κατέλαβε τη συνείδησή μας ολοκληρωτικά, περνώντας από μεταφυσικές διαδρομές, αντιπολεμικές κραυγές, υπαρξιακές αγωνίες και αδυσώπητο προβληματισμό. Τα βαριά παραμορφωμένα riif, το ογκώδες μπάσο, τα επιθετικά τύμπανα και μια φωνή ικανή να αφυπνίσει ζωντανούς και να αναστήσει νεκρούς, διαμόρφωσαν την εικόνα. Αδύναμοι μπροστά στην φθορά του χρόνου μιας μη αναστρέψιμης φυσικής ροής, μπορούμε μόνο να υποκλιθούμε με τον δέοντα σεβασμό, σε εκείνο το ανήσυχο πνεύμα που γυροφέρνει ενοχλητικά 55 χρόνια τώρα σε κάθε σελίδα της μουσικής (και όχι μόνο) ιστορίας, οδεύοντας ευθέως προς την αιωνιότητα. Bill, Tony, Geezer, Ozzy σας ευχαριστούμε για όλα.
Κορέτσης Νίκος:
Μια μπάντα σαν τους Black Sabbath η οποία είναι υπεύθυνη για τη μουσική μας κοσμογονία, δε θα μπορούσε να ρίξει πιο επιβλητικά την αυλαία από το event που ανακοινώθηκε να διεξαχθεί στο μουντό Birmingham. Η Βρετανική πόλη και η περιρρέουσα ατμόσφαιρά της υπήρξαν ο καταλύτης για την ηχητική έκρηξη που σημειώθηκε εκεί και εξαπλώθηκε, καλύπτοντας ολόκληρο τον κόσμο. Σε αυτόν τον μισό αιώνα κυριαρχίας, κορυφαίοι μουσικοί παρέλασαν από τις τάξεις της μπάντας. Όμως η τετράδα που δημιούργησε το όλον, καθοδηγούμενη πάντα από ΤΟ αριστερό χέρι θα αποτελεί στον αιώνα τον άπαντα αυτή που θα ταυτίζεται με το όνομα Black Sabbath. Γι’ αυτό και σε αυτή τη γιορτή, φόρο τιμής στους θεούς σπεύδουν να αποτίσουν έτεροι θεοί της μουσικής που αγαπάμε από όλη τη heavy metal και rock κοινότητα. Αποχαιρετισμός στα όπλα λοιπόν για τον riff master, τον τρελό του χωριού, τον ποιητή του μπάσου και τον ογκόλιθο πίσω απ’ τους προβολείς. Μία γέφυρα, ένα παγκάκι, ένας τοίχος με τις προσωπογραφίες και το λογότυπο των μεγίστων. Κυρίες και κύριοι, η μεταλλική κοινότητα μόλις απέκτησε και επίσημα το δικό της προσκυνηματικό χώρο αφιερωμένο στους 4 ζωντανούς θρύλους. Tony Iommi, Ozzy Osbourne, Geezer Butler, Bill Ward…Σας ευχαριστώ για όλα.
Κουφοδήμος Απόστολος:
Μακάρι να καταφέρναμε να είμαστε όλοι σε αυτή τη γιορτή. Γιορτή είναι, όχι αποχαιρετισμός. Το συγκρότημα που μας μεγάλωσε και μας ταξίδεψε, θα σταθεί στο κέντρο της σκηνής, θα υποκλιθεί, γνωρίζοντας ότι κατάφερε κάτι μοναδικό. Άλλαξε την ιστορία της μουσικής. Την έκανε πιο βαριά, πιο ογκώδη, πιο σκοτεινή. Οι Black Sabbath ήταν η εκδίκηση της εργατικής βρετανικής τάξης, απέναντι στους progresive μεγαλοαστικούς κύκλους του Λονδίνο. Η φτωχολογιά του Birmingham, επικεφαλής ενός ανεπανάληπτου μουσικού κινήματος. Working Class Heroes, forever.
Μακρής Γιώργος:
Νομίζω ότι η μουσική είναι πλέον πιο φτωχή, οι Black Sabbath είναι κάτι περισσότερο από ήχους και μελωδίες, είναι το επιστέγασμα μιας εποχής που επιβίωσε μέσα στον χρόνο, αλλάζοντας όλη την οπτική μας για το πώς θα ακούγεται η μουσική στο μέλλον. Ένα μέλλον, που στα χέρια του μοναδικού αριστερόχειρα βιρτουόζου, έγινε πιο σκοτεινή, πιο ογκώδης και πιο αποπνικτική, εκφράζοντας την τάση μιας ολόκληρης γενιάς που ασφυκτιά να αναπνεύσει. Η παρέα του Tony Iommi, Geezer Butler, Bill Ward μαζί με την μοναδική εμβληματική περσόνα του Ozzy Osbourne έγραψαν την δική τους διαδρομή, που ολοκληρώνεται στην αφετηρία του, εκεί που ξεκίνησαν όλα, στο ταπεινό Birmingham που πλέον θα θεωρείται χώρος λατρείας για τους προπάτορες της σκληρής μουσική, έτσι όπως την διαμόρφωσαν μέσα από τη εξελικτική τους διαδρομή, με δίσκους που όρισαν το παρελθόν και το μέλλον της heavy metal μουσικής. Πλέον οι Black Sabbath, περνούν στο πάνθεον της μουσικής, με παρακαταθήκη μια αιώνια κληρονομιά που είναι δύσκολο να οριστεί ξανά στο πέρασμα του χρόνου.
Μπατσαούρας Γιώργος:
Υπάρχουν πολλά σπουδαία συγκροτήματα στη μουσική που αγαπάμε. Λίγα όμως είναι αυτά που έχουν γεννήσει νέα είδη και έχουν καθορίσει πολλαπλά μουσικά ρεύματα. Μέσα σ’ αυτά τα λίγα, ανήκουν αναμφισβήτητα και οι Black Sabbath. Προερχόμενοι από το Birmingham, όπου το μέλλον των τεσσάρων νεαρών έμοιαζε περισσότερο σκοτεινό και από τη βιομηχανική αιθάλη που σκέπαζε την πόλη, βάλθηκαν να στήσουν ένα συγκρότημα που θα έδινε ανάσες στη μουντή καθημερινότητα τους. Όταν όμως ο ήχος της βροχής και οι χτύποι της καμπάνας ακούστηκαν για πρώτη φορά αλλιώτικοι, στις 13 Φλεβάρη του 1970, στοίχειωσαν μια για πάντα τη rock μουσική και γέννησαν το heavy metal. Όσες μορφές και αν πήραν οι Black Sabbath και όσες κορυφές άγγιξαν ξανά στη μετέπειτα πορεία τους, η τετράδα των Geezer, Tony, Ozzy και Bill θα παραμένει το real thing.Η αρχή των πάντων. Χαίρομαι που συναντιούνται ξανά με τον Bill Ward πίσω από τα τύμπανα. Έτσι τους πρέπει, έτσι τους αρμόζει. Θα μπορούσε να είχε γίνει νωρίτερα και υπό ιδανικότερες συνθήκες, αλλά ας όψεται το διαχρονικό αγκάθι που ονομάζεται Sharon… Έστω κι έτσι, γυρνάνε στην πόλη απ’όπου όλα ξεκίνησαν, να βάλουν τη δική τους τελεία σε μια ιστορία δίχως τέλος. Αυτή τη φορά, τους έχουμε περισσότερο ανάγκη από ποτέ…
“Generals gathered in their masses
Just like witches at black masses
Evil minds that plot destruction
Sorcerer of death’s construction…”
Νασόπουλος Βαγγέλης:
Οι τίτλοι τέλους των Black Sabbath με τη συναυλία στο Birmingham μου αφήνουν μια πικρή γεύση. Ως φανατικός οπαδός της αυθεντικής τους σύνθεσης, πάντα ήλπιζα πως κάποια στιγμή θα κατάφερνα να τους δω ζωντανά ,όμως οι επαγγελματικές υποχρεώσεις το έκαναν άπιαστο όνειρο. Παράξενο, αν σκεφτεί κανείς ότι η πρώτη μου επαφή μαζί τους, σε πολύ μικρή ηλικία, δεν ήταν καν με τον Ozzy, αλλά με το υποβλητικό εξώφυλλο του “Live Evil” της εποχής του Dio. Από εκεί ξεκίνησε ένα ταξίδι που δεν σταμάτησε ποτέ, με τους Sabbath να είναι για μένα κάτι περισσότερο από ένα συγκρότημα. Με εκείνο το βαρύ, σκοτεινό riff της εισαγωγής στο “Black Sabbath” , τις καμπάνες και τη βροχή, έστησαν σχεδόν από το μηδέν όλο το σκηνικό του heavy metal . Ήταν κάτι που δεν είχε ξανακουστεί έτσι. Blues επιρροές ναι, υπήρχαν, αλλά τόσο πνιγμένες στο σκοτάδι που ήταν πραγματική επανάσταση. Μέχρι τότε, κανείς δεν είχε φανταστεί πως το ροκ θα μπορούσε να γίνει όχημα για τέτοιες ατμόσφαιρες τρόμου και απόγνωσης. Γι’ αυτό και οι Sabbath δεν ήταν απλώς άλλη μια μπάντα ,ήταν οι θεμελιωτές ενός ολόκληρου είδους. Θα ήθελα πολύ να τους είχα δει έστω για μια νύχτα από κοντά, πριν σβήσουν τα φώτα οριστικά. Σας ευχαριστούμε για όλα .
Σπυρόπουλος Παναγιώτης:
Οι Black Sabbath είναι το Birmingham. Στους δρόμους του γεννήθηκε η βαριά ψυχή του ήχου τους, στους καπνούς των εργοστασίων σφυρηλατήθηκαν τα riff του Iommi, στο υπόγειο βουητό των συνοικιών πάτησε ο Ozzy για να ουρλιάξει την ιστορία. Η γιορτή στην πατρίδα τους, μοιάζει με επιστροφή σε τόπο ιερό. Εκεί που το metal δεν ήταν ακόμα είδος, αλλά κραυγή ανάγκης. Ο Geezer Butler έγραφε στίχους με τα χέρια που δούλευαν σε μηχανές. Ο Bill Ward χτυπούσε τύμπανα σαν σφυριά σε αμόνι. Τέσσερις χαρακτήρες, τέσσερις κόσμοι, μία μπάντα που άλλαξε τα πάντα. Το Birmingham σηκώνει το ποτήρι και τους κοιτά στα μάτια, σαν να μην πέρασε ούτε μέρα από τότε που άρχισε η πιο βαριά ιστορία της μουσικής. Η μεγάλη γιορτή στο Birmingham δεν είναι απλά ένα tribute, είναι μια στιγμή ορόσημο που μας θυμίζει ότι το metal γεννήθηκε μέσα στη βιομηχανική αποπνικτική ομίχλη, από παιδιά που δεν είχαν τίποτα, μόνο θόρυβο, και τον μετέτρεψαν σε στιγμές αιωνιότητας. Είναι εκεί που το metal έγινε φωνή της εργατιάς, πριν φορέσει λογότυπα και κουστούμια. Είναι ο θόρυβος που έγινε μουσική κληρονομιά, το σκοτάδι που έγινε φως. Και το Birmingham τους κοιτάζει από κοντά, όχι σαν θρύλους, αλλά σαν δικά του παιδιά που ποτέ δεν έφυγαν.
“There’s no need to have a reason
There’s no need to wonder why
It’s a part of me that tells you
Oh, don’t you ever, don’t ever say die
Never, never, never say die again”…
