Πέντε γνωστά τραγούδια μεγάλων δημιουργών του χώρου που κρύβουν τις δικές τους λεπτομέρειες, τα δικά τους μικρά μυστικά, τις δικές τους αφετηρίες. Στον θαυμαστό και περίεργο κόσμο της μουσικής, το τελικό, γνώριμο και πολυαγαπημένο αποτέλεσμα, έχει στις πτυχές του τις αντανακλάσεις από διαφορετικά ερεθίσματα και έχει με τη σειρά του προκαλέσει νέα, στην εποχή που κυκλοφόρησε.
THIN LIZZY: “Black Rose” (1979)
Με τον συνοδευτικό τίτλο “A Rock Legend”, αποτελεί το ομότιτλο τραγούδι στο άλμπουμ του 1979. Μέσα στην αυθεντική σύνθεση, γραμμένη από τον Phil Lynott και τον Gary Moore, ενσωματώνονται και στοιχεία από παραδοσιακά ιρλανδικά τραγούδια, και στους στίχους υπαινιγμοί που απλώνονται από τον ποιητή William Butler Yeats, μέχρι τον μυθικό ποδοσφαιριστή George Best, που υπήρξε φίλος του Lynott και συνοδοιπόρος στο αλκοόλ.
Με το ισχυρό ερέθισμα τη γοητεία που ασκούσε στον αρχηγό η Ιρλανδική ιστορία και η κέλτικη μυθολογία, το τραγούδι αυτό κατέληξε να γίνει η επιτύμβιος επιγραφή του. Κατά έναν σχεδόν ειρωνικό τρόπο, ο σημαντικός αυτός πρεσβευτής και ποιητής του ιρλανδικού rock, ήταν τυπικά Άγγλος. Στην πραγματικότητα γεννήθηκε στο νοσοκομείο Hallam του West Bromwich, στο Birmingham στις 2ο Αυγούστου 1949, νόθος γιός μιας ιρλανδής καθολικής μάνας. Το μεσαίο του όνομα προερχόταν από τον πατέρα του, Cecil Parris. Ο Lynott μεγάλωσε μετά στο Δουβλίνο, περνώντας κάποιο χρόνο και στο Manchester όπου η μητέρα του είχε ένα ξενοδοχείο για μουσικούς και ανθρώπους της show business. Για πολλά χρόνια ο Lynott είχε σχεδόν μυθοποιήσει τον πατέρα του διατηρώντας μεγάλες προσδοκίες, και όταν τον συνάντησε το 1976, με τη μπάντα ήδη σε ανοδική πορεία, ήταν μια ολική καταστροφή που γκρέμισε όλες τις προσδοκίες του.
Ο Lynott ήταν υποψήφιος να υποδυθεί τον Hendrix σε μια βιογραφική ταινία για τον θρυλικό κιθαρίστα, λόγω της εντυπωσιακής ομοιότητας στο πρόσωπο. Δυστυχώς η ομοιότητα δεν έμεινε μόνο εκεί, καθώς ο Lynott έφυγε πρόωρα στις 4 Ιανουαρίου 1986 από σηψαιμία και πολλαπλή ανεπάρκεια οργάνων από τον εθισμό του στην ηρωίνη. Η επιγραφή στον τάφο του, στο νεκροταφείο Saint Fintan του Sutton στην Ιρλανδία, έγραφε:
“Go dtuga Dia suaimhneas da anam- Roisin Dubh”.
MOTORHEAD: “1916” (1991)
Έχει χαραχθεί για πάντα στις μνήμες μας σαν μια ξεχωριστή ερμηνευτική στιγμή στην μακριά ιστορία του μυθικού Lemmy, σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη συνθετική απόπειρα. Ο frontman των Motorhead εμπνεύστηκε το τραγούδι παρακολουθώντας ένα ντοκιμαντέρ στην τηλεόραση του Ηνωμένου Βασιλείου για τη μάχη του Somme το 1916, στη διάρκεια του οποίου ένας βετεράνος ανακάλεσε τη στιγμή που ο φίλος του πέθανε στην αγκαλιά του με το μισό του πρόσωπο διαλυμένο.
Η κατανυκτική θλίψη του τραγουδιού σκεπάζει αισθητά την οργή του Lemmy, που είχε δηλώσει: “μου ήρθε σαν κεραυνός. Ο ηλικιωμένος είναι πια 88 χρονών και ακόμα θρηνεί γι’ αυτό. Διέσχισε 25 πόδια γαμημένης λάσπης μπροστά στα δόντια των πολυβόλων , όλα για το τίποτα. 19.000 Άγγλοι σκοτώθηκαν, σκεφτείτε όλες αυτές τις ζωές! Και κάποιο κάθαρμα πάνω σε ένα άσπρο άλογο πολύ πιθανά πήρε κάποιο μετάλλιο γι’ αυτό. Μπορείτε να φανταστείτε τα καθάρματα.”
Το τραγούδι σχηματοποιήθηκε στη μορφή μπαλάντας με εμβατηριακά τύμπανα και τσέλο. Όσο και αν φαίνεται περίεργο, ο Lemmy λάτρευε το τσέλο, που τον είχε κερδίσει όταν ο Paul McCartney το πρόσθεσε στα “Yesterday” και “Eleanor Rigby”.
Μια νέα απόδοση του τραγουδιού εμφανίστηκε στο EP των Sabaton, “Stories From The Western Front” του 2023, με τον τραγουδιστή του γκρουπ, Joakim Broden να επικεντρώνεται στον αγαπημένο του στίχο από αυτό:
‘We were food for the gun, and that’s what you are when you’re soldiers”.
URIAH HEEP: “Blind Eye” (1972)
Υπήρξαν και οι εποχές που τα γκρουπ κυκλοφορούσαν δυο μεγάλα άλμπουμ μέσα στην ίδια χρονιά. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει το υπέροχο δίπτυχο “Demons and Wizards” και “The Magician’s Birthday”, όταν οι Heep το 1972 μας δώρισαν δυο λυρικά άλμπουμ με πολλούς θησαυρούς μέσα τους.
Το “Blind Eye” έρχεται κατευθείαν από εκείνο το αστείρευτο σεντούκι τραγουδιών του ken Hensley που τους ξελάσπωνε τόσο συχνά όταν ο χρόνος και ο αδίστακτος Gerry Bron πίεζαν για καινούριο δίσκο. Αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα φιλοσοφικά τραγούδια τους, και ο τίτλος του, το “τυφλό μάτι”, αναφέρεται στην ανθρώπινη επιθυμία. Είναι συντριπτική, “πιο σφοδρή και από καταιγίδα”, αλλά τελικά κούφια και δεν οδηγεί πουθενά, και σύντομα ψάχνουμε νέο νόημα και νέα εμπειρία. Ο δημιουργός του είχε πει χαρακτηριστικά: “πάντα με γοήτευε το θέμα των ανθρώπινων επιθυμιών, είχα πάντα επίγνωση των δικών μου αδυναμιών και συνειδητοποιούσα πως δεν ήμουν ο μόνος με αυτές, και ουσιαστικά οι στίχοι μιλούν γι’ αυτό ακριβώς το πράγμα”.
“Ο ήλιος εμφανίζεται συχνά στα τραγούδια μου και ξέρω ότι αυτό συμβαίνει επειδή είμαι ο μεγαλύτερος θαυμαστής του. Λατρεύω το φως και δεν μου αρέσει πολύ το σκοτάδι, και ο ήλιος είναι πιθανά ο μοναδικός λόγος που μου αρέσει να ζω στην Ισπανία.”
Ο ήλιος χρησιμοποιήθηκε σαν ένα σύμβολο στο τραγούδι, ένα αντίδοτο για το “τυφλό μάτι”, αλλά και κάτι που είναι άπιαστο, το ένα πρωί είναι εκεί, το άλλο φεύγει.
Το “Blind Eye” ήταν το πρώτο single που κυκλοφόρησε από το άλμπουμ, με B-side το “Sweet Lorraine”. Είχε ηχογραφηθεί στα Lansdown Studios του Λονδίνου, τον Σεπτέμβριο του 1972.
BLUE OYSTER CULT: “Joan Crawford” (1981)
Είναι γνωστό πως οι Blue Oyster Cult, πέρα από τους εξωτερικούς συνεργάτες στο θέμα των στίχων, ήταν πάντα πληθωρικοί και εντός του σχήματος τόσο μουσικά όσο και στιχουργικά. Το συγκεκριμένο τραγούδι ανέλαβε ο ντράμερ Albert Bouchard, μαζί με τον Νεοϋορκέζο μουσικό Jack Rigg και τον κωμικό David Roter.
Η Joan Crawford υπήρξε μια από τις πιο δημοφιλείς ηθοποιούς στη διάρκεια των δεκαετιών του 1920 και 1930. Πέθανε το 1977 και η υιοθετημένη κόρη της Christina έγραψε το βιβλίο “Mommie Dearest”, μέσα στο οποίο ισχυριζόταν πως η ηθοποιός κακοποίησε τόσο αυτή όσο και τον αδερφό της Christopher. Το βιβλίο αυτό έγινε ταινία με πρωταγωνίστρια την Faye Dunaway το 1981, μόλις λίγους μήνες πριν κυκλοφορήσει το άλμπουμ “Fire Of Unknown Origin” που περιείχε το σχετικό τραγούδι.
Με εναλλακτικό τίτλο “Joan Crawford Has Risen From The Grave” το γκρουπ κατέφυγε σε παράλογους στίχους οραμάτων και αποκαλυπτικών σκηνών, όπου κυριαρχεί το χάος και η Joan Crawford επιστρέφει από τους νεκρούς. Ήταν μια πολύ επίκαιρη επιλογή εξαιτίας της ταινίας “Mommie Dearest”. Γυρίστηκε και το αντίστοιχο promo βίντεο με καθολικές μαθήτριες να μετατρέπονται σε βρικόλακες. Αν και το MTV βγήκε για πρώτη φορά στον αέρα εκείνη την εποχή, απέφυγε την προβολή του βίντεο, ενώ δεν είχε πρόβλημα με το αντίστοιχο βίντεο του άλλου single, του “Burnin’ For You”. Έτσι το δεύτερο κατάφερε να μπει στο Top 40 των ΗΠΑ, ενώ το “Joan Crawford” απέτυχε.
Η ανατριχιαστική φωνή που ακούγεται να λέει “Christina” μετά το τρίτο λεπτό, είναι το κάλεσμα στην κόρη της Crawford, με τον υπαινιγμό πως η ηθοποιός επιστρέφει από τους νεκρούς για να εκδικηθεί για τις κατηγορίες της στο βιβλίο “Mommie Dearest”.
SCORPIONS: “Rock You Like A Hurricane” (1984)
Πόσο παρασκήνιο και μυστήριο να κρύβεται πίσω από ένα ανθεμικό hard rock τραγούδι με άφθονα σεξουαλικά υπονοούμενα, στίχους που διορθώθηκαν αρκετές φορές, και τον τίτλο του αντίστοιχου άλμπουμ να περιέχεται σε αυτούς, μαζί με παροιμιώδεις φράσεις όπως για παράδειγμα “ the bitch is hungry, she needs to tell, so give her inches and feed her well”;
Το καυτό βίντεο του τραγουδιού, το οποίο περιλαμβάνει μια λεοπάρδαλη, έναν μαύρο πάνθηρα, γυναίκες που φορούν τα άκρως απαραίτητα και το συγκρότημα μέσα σε ένα αυτοσχέδιο κλουβί που κουνιέται, με τον κόσμο να βρίσκεται έξω από αυτό, στοχοποιήθηκε άμεσα από την Tipper Gore σε μια συνέντευξη για τους λόγους της ίδρυσης της περιβόητης PMRC (Parents Music Resource Center). Η Gorr είχε πει συγκεκριμένα, σε μια συνέντευξη με τον Gary James: “Εκείνη την εποχή, υπήρχε το “Hot For Teacher” των Van Halen, το “Looks That Kill” των Motley Crue, και το “Rock You Like A Hurricane” των Scorpions. Θέλω να πω, υπήρχαν μερικές πολύ βίαιες εικόνες για τα μάτια ενός παιδιού 6 ή 8 ετών. Όταν βλέπουν αυτές τις μισόγυμνες γυναίκες να μαζεύονται από τα μέλη του συγκροτήματος και να μπαίνουν σε κλουβιά, και να υπάρχουν μαστίγια, υπάρχει ένα είδος απειλής και ένα είδος σεξουαλικότητας, το καταλαβαίνουν”.
Η PMRC ιδρύθηκε το 1985 από τέσσερις συζύγους ισχυρών πολιτικών ανδρών. Έγιναν γνωστές σαν “Washington Wives”. Στόχος τους ήταν να αναγκάσουν τις δισκογραφικές εταιρείες να τοποθετούν προειδοποιητικά αυτοκόλλητα σε δίσκους που περιείχαν σεξουαλικά ξεκάθαρους ή βίαιους στίχους ή εικόνες ή που υποδηλώνουν χρήση ναρκωτικών. Αν και πολλοί καλλιτέχνες κατέθεσαν κατά της χρήσης οποιωνδήποτε ετικετών στο υλικό τους, επικαλούμενοι τα δικαιώματά τους στην ελευθερία του λόγου και χωρίς λογοκρισία, η Ένωση Βιομηχανίας Ηχογράφησης της Αμερικής (RIAA) άρχισε να τοποθετεί προειδοποιητικά αυτοκόλλητα στα εξώφυλλα και συνεχίζει να το κάνει. Το βίντεο του τραγουδιού είχε σκηνοθετήσει ο David Mallet, ο οποίος είχε κάνει το “You Shook Me All Night Long” των AC/DC και το “White Wedding” του Billy Idol. Ο Rudolf Schenker αναγνώρισε εμφατικά ότι κατάφερε να καταγράψει την ουσία των Scorpions.
