Ο Δεκέμβριος μαζί με τα φώτα, τα στολίδια και τα μελομακάρονα φέρνει πάντα και τις λίστες της χρονιάς. Ένα μουσικό έθιμο σχεδόν φετίχ πια, τηρήθηκε με ευλάβεια από τη συντακτική ομάδα του Soundcheck, και έχοντας έτοιμα τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα, ξεκινάμε από το χαμηλότερο σκαλί της 20άδας των συντακτών για το 2023, ανεβαίνοντας καθημερινά προς την κορυφή.
(επιμέλεια άρθρου: Γιώργος Γεωργίου)
No 7: DEPECHE MODE “Memento Mori”
“Ready an’ Willing”
Οι “No Romance in China” ήταν το όνομα του σχήματος που δημιούργησαν οι δυο συμμαθητές Vince Clarke και Andy Fletcher το 1977. Η μνήμη του Fletcher καταλογίζει τα πάντα στην τύχη και την ανάγκη: έπαιζε κιθάρα, είχε μπάσο, έπρεπε να παίξει. Ο Martin Gore έπαιζε στο μεταξύ τότε σε ένα σχολικό ντουέτο, τους Norman and the Worms, αλλά σύντομα ακολούθησε τους δυο φίλους στο εγχείρημα. Ο Dave Gahan βρέθηκε μαζί τους, λίγο μετά, το 1980, αφού ο Clarke τον άκουσε να ερμηνεύει το “Heroes” του david Bowie σε ένα τοπικό jam session. Κυνήγησαν αναμενόμενα την synth pop κατεύθυνση ορμώμενοι από την αυξανόμενη δημοτικότητα της ηλεκτρονικής μουσικής, και έκαναν ντεμπούτο στη σκηνή σαν Composition of Sound, τον Ιούνιο του 1980 στο Nicholas School, στο Basildon. Οι βασικές τους επιρροές ήταν οι Siouxsie and the Banshees, Cabaret Voltaire, Talking Heads και Iggy Pop. Ο Gahan είχε στηρίξει το ερμηνευτικό του ύφος στους David Bowie, James Brown, Elvis Presley και Prince. Νιώθοντας αμήχανα για το όνομα που είχαν, σκέφτηκαν να το αλλάξουν και μέσα στις προτεινόμενες επιλογές υπήρχε και το “Musical Moments” του Clarke, που το ήθελε και σαν τίτλο του πρώτου τους άλμπουμ. Τελικά σε μια συναυλία στις 24 Σεπτεμβρίου 1980 στο Bridge House, υιοθέτησαν το όνομα Depeche Mode, μια πρόταση του Dave Hagan, ουσιαστικά προερχόμενη από το αντίστοιχο γαλλικό περιοδικό μόδας.
“Self Portrait”
Ποτέ δεν έκρυψαν τις σημαντικές αφετηρίες που τους οδήγησαν στη διαμόρφωση του δικού τους ύφους. Ο Clarke είχε πει εμφατικά πως οι Depeche Mode δεν θα υπήρχαν ποτέ χωρίς τους Orchestral Maneuvers in the Dark. O Gore με τη σειρά του υποστήριζε πως το όνειρό του ήταν να συνδυάσει το αίσθημα του Neil Young ή του John Lennon με τους ήχους των συνθεσάιζερ των Kraftwerk, να φτιάξουν μουσική με αληθινή ψυχή που να παίζεται από ηλεκτρονικά όργανα. Μέσα σε αυτά προσχώρησαν σίγουρα το punk και το όλο post punk κύμα. Αν και στην πρώιμη περίοδο αντιμετωπίστηκαν σαν ένα σχήμα εφηβικής pop, μετά την αποχώρηση του Clarke, τα θέματα και η μουσική σκοτείνιασαν αισθητά, το σεξ, η πολιτική αλλά και η θρησκεία αλλά και η μοναξιά σχεδόν στοίχειωσαν τους στίχους τους, με τον κύριο υπαίτιο Gore να βρίσκει τα χαρούμενα τραγούδια ψεύτικα και ταυτόχρονα να θεωρεί πως η μουσική τους άφηνε πάντα ένα στοιχείο ελπίδας. Οι πολλοί και διαφορετικοί προσδιορισμοί που ακολούθησαν τη μουσική τους, από dance rock, darkwave μέχρι gothic και alternative rock, αλλά και οι γενναίοι πειραματισμοί τους ακόμα και με techno, industrial και metal, ερμηνεύουν την οικουμενική αναγνώριση που γνωρίζουν διαχρονικά από εντελώς ετερόκλητα ακροατήρια.
“The Leader of the Pack”
Αναμφισβήτητα, ο Martin Lee Gore, ο μοναδικός της αρχικής παρέας μαζί με τον Gahan, είναι ο πιο επιδραστικός παράγοντας στη συνολική τους εντύπωση. Βασικός συνθέτης αλλά και ο στιχουργός που άπλωσε αυτή τη βαριά, μυστηριώδη οροφή πάνω από το όνομα της μπάντας, κιθαρίστας και κημπορντίστας με ανοιχτό μυαλό και δυνατή πειραματική διάθεση, υπήρξε πάντα πρόθυμος να εμπλουτίσει τον πυρήνα του ήχου τους με γενναίες προσθήκες και νέες απόπειρες. Φροντίζει να υπερτονίζει τη σημαίνουσα μορφή του με την επιδεικτική, συχνά ανδρόγυνη παρουσία του στη σκηνή. Βραβευμένος για την προσφορά του, του έχει καταλογιστεί ο ορισμός μιας εποχής που υπενθυμίζει τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος μέσω της συναισθηματικής δύναμης του ηλεκτρονικού ήχου. Οι αισθησιακές του συνθέσεις σε συνδυασμό με τους εσωστρεφείς του ήχους έχουν επηρεάσει την αντίληψη αμέτρητων δημιουργών, από τον Trent Reznor μέχρι τον Johnny Cash. Αν αναλογιστεί κανείς τα λόγια του για τον στόχο του γκρουπ, που αναφέρθηκαν λίγο παραπάνω, φαίνεται πως πέτυχε τον στόχο του με το παραπάνω.
“Where Eagles Dare”
Για τη συντριπτική πλειοψηφία η πιο προφανής ευστοχία σε όλα όσα κατά καιρούς επιχείρησαν υπάρχει στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’80. Σε εκείνο το διάστημα κάποιοι ίσως να σταματήσουν λίγο πιο πριν, άλλοι πιθανά λίγο μετά, αλλά η κυρίαρχη εντύπωση είναι πως το “Music for the Masses” του 1987 μπορεί να είναι μια επαρκής λύση, αν ζητήσει κανείς με το πιστόλι στον κρόταφο να διαλέξεις μόνο ένα άλμπουμ τους. Είναι μάλλον επειδή εδώ ξεδιπλώνεται μια πληθωρική έκφραση του γκρουπ που καταφέρνει να κρατήσει ικανοποιημένους διαφορετικούς ακροατές. Υπάρχει σκοτεινό παράξενο υλικό, και δίπλα του μπορεί να ισορροπεί εύκολα και ταιριαστά ένας προφανής ύμνος, μια επιλογή ιδανική για arena rock σκηνές. Υπάρχει ατμόσφαιρα και ευαισθησία και παράλληλα χώρος για επιβλητικές pop προτάσεις. Οι επιλογές και ισορροπίες τους ακούγονται τόσο ουσιαστικές και φυσικές, και καταφέρνουν να δημιουργήσουν μια τόσο ακαταμάχητη αποπλάνηση για την πιο σκοτεινή πλευρά της synth pop post punk σκηνής. Μάλλον δεν ήταν υπερβολή η θέση που κέρδισε στο βιβλίο για τα 1001 άλμπουμ που πρέπει να ακούσεις πριν πεθάνεις.
“Looking for Today”
Ο Απόστολος Κουφοδήμος έγραψε στις 31 Μαρτίου για το “Memento Mori”:
“Πλέον τα φτερά των αγγέλων έχουν λιγοστέψει. Το φανερώνει και το εξώφυλλο. Όμως ο Andy Fletcher, ως αιώνια ύπαρξη, θα εξακολουθήσει να κοιτά τον Dave και τον Martin. Τους εναπομείναντες Διόσκουρους, που μετέτρεψαν την απώλεια του φίλου τους, στο σπουδαιότερο μουσικό κεφάλαιο των Depeche Mode στον 21ο αιώνα. Έστω και σε συμβολικό επίπεδο, μιας και το μεγαλύτερο μέρος του υλικού, είχαν αρχίσει να το γράφουν πριν τη φυγή του Andy. Το “Memento Mori”, 15ο studio album στη δισκογραφική τους ιστορία, είναι ό,τι καλύτερο έχουν κυκλοφορήσει από την εποχή του “Songs of Faith and Devotion”(1993).
Ήδη από τα δύο πρώτα singles, “My Cosmos is Mine” και “Ghosts Again”, αντιληφθήκαμε ότι κάτι εξαιρετικό ετοιμαζόταν. Περισσότερο low tempo το πρώτο, αμιγώς up tempo το δεύτερο. Όλο το σύμπαν των DM, από το “Exciter”(2001) και μετά”.
