Υπάρχουν κάποια συναυλιακά απωθημένα που μένουν για πάντα καρφωμένα στη μνήμη. Για μένα, η περίπτωση των Swans ανήκει ακριβώς σε αυτή την κατηγορία. Θυμάμαι την εποχή του “The Seer” ως νέος ακροατής τότε, όταν το συγκρότημα βρισκόταν στην πιο επική του φάση, να περνάν από την Ελλάδα, αφήνοντας πίσω τους μια θρυλική εμφάνιση για όσους ήταν εκεί και έναν ανεκπλήρωτο πόθο σε όσους δεν μπόρεσαν. Κι όμως, δεν είναι μόνο προσωπικό το βίωμα, οι Swans πάντα είχαν μια αναπάντεχα ισχυρή απήχηση στο ελληνικό κοινό. Το υπαρξιακό τους βάθος και η σχεδόν τελετουργική τους παρουσία επί σκηνής βρήκαν πρόσφορο έδαφος σε μια χώρα, που το κοινό δεν σταματά να μας εντυπωσιάζει με τα γούστα του.
Με το “Birthing”, το 17ο studio album τους, οι Swans επιστρέφουν για να κλείσουν, όπως λέει ο ίδιος ο Michael Gira – τον κύκλο του ήχου που χαρακτήρισε την εποχή μετά το 2010. Και πράγματι, αυτός ο δίσκος είναι περισσότερο εσωτερικός, ακουστικός, υπαρξιακός. Οι κιθάρες μπορεί να είναι πιο γυμνές, αλλά η ψυχή του project παραμένει η ίδια: ένας κόσμος επαναληπτικός, ναρκωμένος, λυρικός. Σε όλα αυτά κάτι το απαίσιο, που θα έγραφε ο ίδιος ο Lovecraft, το μυστηριώδες, υποβόσκει χωρίς να φανερώνεται απόλυτα μπροστά σου.
Αποτελούμενο από επτά κομμάτια συνολικής διάρκειας σχεδόν δύο ωρών, όλα γραμμένα από τον Gira, το “Birthing” συνδυάζει την ανατριχιαστική ατμόσφαιρα των τελευταίων album με μια πιο folk και ambient προσέγγιση αυτήν την φορά. Το “I Am a Tower” λειτουργεί ως ένας μανιασμένος, post-industrial ψαλμός – ένα 19λεπτο τραγούδι που ταλαντεύεται ανάμεσα στο θόρυβο, την απαγγελία και το μυστικισμό. Η Jennifer Gira στο “Birthing” και στο “Guardian Spirit” προσθέτει μια εύθραυστη διάσταση, σαν να ψιθυρίζει από την άλλη πλευρά του καθρέφτη- ας μου επιτραπεί να αξιοποιήσω άλλη μια αναφορά στην λογοτεχνία του φανταστικού.
Το “The Merge” ξεχωρίζει ως η πιο ριζοσπαστική στιγμή του δίσκου, με jazz μουσική επένδυση, industrial έκρηξη και τελετουργική ένταση, ίσως το πιο απαραίτητο κομμάτι του puzzle που δένει με το λυρικό σύμπαν των Swans. Αντίστοιχα, τα “The Healers” και “(Rope) Away” λειτουργούν περισσότερο ως ηχητικά τοπία παρά ως τραγούδια, στα όρια της σύγχρονης ambient και της μουσικής του κινηματογράφου.
Το μεγάλο ερώτημα είναι αν το “Birthing” αντέχει τη σύγκριση με τα κολοσσιαία album της προηγούμενης δεκαετίας, το “The Seer”, το “To Be Kind” και το “The Glowing Man”. Η απάντηση είναι μάλλον όχι, δεν φτάνει τον ηχητικό οργασμό εκείνων των έργων. Ωστόσο, ο Gira φαίνεται να το γνωρίζει. Δεν προσπαθεί να ξεπεράσει το παρελθόν, αλλά να απομακρυνθεί από αυτό. Το “Birthing” μοιάζει με την «ηχητική σκιά» εκείνων των δίσκων, λιγότερο θεαματική, αλλά εξίσου ενοχλητική, «θρησκευτικά φορτισμένη», «υπόγεια», δυναμική.
Αν κάτι παραμένει σταθερό, είναι η άρνηση κάθε μουσικής συμβατικότητας. Δεν υπάρχουν «χιτάκια», δεν υπάρχουν εύκολες απολαύσεις. Υπάρχει μόνο η διαδικασία, η «γέννηση», όπως λέει και ο τίτλος, ενός κόσμου δύστροπου, “οριακά παραληρηματικού”. Για κάποιους, αυτή η διαδικασία είναι υπερβολική, για άλλους, είναι αναγκαία.
Το “Birthing” δεν είναι το album που θα φέρει νέους ακροατές στους Swans και δεν θέλει να είναι υποψιάζομαι. Είναι μια στροφή προς τα μέσα, ένα αντίο σε μια εποχή και ταυτόχρονα μια πρόγευση του τι μπορεί να σημαίνει Swans, στην επόμενη του μορφή την πιο λιτή και πιο άμεση. Δύο ώρες Swans δεν είναι εύκολη υπόθεση.
Είδος: Post Rock, Experimental Rock
Δισκογραφική: Mute/Young gods
Ημερομηνία Κυκλοφορίας: 30 Μαΐου 2025
