THE FIRE ESCAPE: “Psychotic Reaction”
Η «γιαγιά» των Nuggets….
Για τον μέγα τσιρκολάνο του ροκ Kim Fowley (και μακαρίτη από το 2015) έχουν γραφτεί πολλά και αμφιλεγόμενα από κοινό και κριτικούς. Άλλοι τον θεωρούν μέγα καινοτόμο και ιδιοφυΐα και άλλοι έναν πανέξυπνο τυχοδιώκτη που κατάφερνε απ΄ το τίποτε να βγάζει δίσκους (δικούς του και άλλων) αμφίβολης ποιότητας και στην πλειοψηφία τους «αρπαχτές», μόνο και μόνο για να αυξήσει το τραπεζικό του βιβλιάριο χωρίς να δίνει δεκάρα για το αν η ακρόασή τους προκαλούσε αίσθηση ή αηδία!
Προς την δεύτερη γνώμη κλίνουν και οι δίσκοι που μας ενδιαφέρουν εδώ.
Βρισκόμαστε στο San Francisco εκείνο το μαγικό 1967 όπου ο ταλαντούχος Michael Lloyd (μέλος των θαυμάσιων West Coast Pop Art Experimental Band, Smoke και October Country, μόνο που αργότερα ανέλαβε τους….Osmonds και το soundtrack του.… Dirty Dancing!!) έκανε παραγωγή στο πρώτο άλμπουμ του Fowley και οι δυο τους μαζί επιμελήθηκαν το μοναδικό ομώνυμο άλμπουμ των St. John Green (περισσότερα στο Β΄ Μέρος).
Η μόδα της εποχής απαγόρευε διά ροπάλου κάθε τι μη ψυχεδελικό (ή ψυχεδελίζον) κι έτσι οι φίλοι μας αποφάσισαν να φτιάξουν ένα «στούντιο» δημιούργημα με (όχι και τόσο όπως θα δούμε….) άγνωστους μουσικούς, για να παίξουν ψυχεδελικά hits της εποχής. Δεν προχώρησαν όμως τσαπατσούλικα, καθόσον πήραν για παραγωγούς τους Larry Goldberg και Harry Levine και δημιούργησαν έναν μύθο γι΄ αυτήν την μυστηριώδη μπάντα που αναλύεται επιμελώς από τον Don Doughty στις Liner Notes του δίσκου (σε μετάφραση του γράφοντα):
«…Το San Francisco μια μούρλια πόλη, οι Fire Escape μια μούρλια μπάντα, τί πιο φυσικό για όλους μας; Όταν οι παραγωγοί Levine και Goldberg επισκέφτηκαν πρόσφατα το San Francisco, όπου κι αν πήγαν το πρώτο θέμα συζήτησης ήταν, «έχετε ακούσει τους Fire Escape;».
Το πρώτο βήμα ήταν να τους βρουν. Έπαιζαν σε ένα θεοσκότεινο night club, δέκα μίλια έξω απ΄ την πόλη που λεγόταν “the gutter” («το λούκι»). Το επόμενο βήμα ήταν να βρουν το κλαμπ που ήταν τόσο «φευγάτο», που ακόμα και τα «μπασμένα» πιτσιρίκια δεν ήξεραν πού ήταν. Αλλά με υπομονή, επιμέλεια και ένα ταξίμετρο που χρέωσε 51,72 δολάρια, το «λούκι» στεγαζόταν σε ένα παλιό κτίριο που ήταν παράνομο μπαρ στην ποτοαπαγόρευση της δεκαετίας του ΄20.
Όταν χτύπησαν την πόρτα ένα παραθυράκι άνοιξε και ένα πράσινο φωτάκι αναβόσβηνε από μέσα. Από απόσταση άκουγαν τους περίεργους ήχους και δονήσεις από ένα «φευγάτο» γκρουπ. Αφού συστήθηκαν σαν παραγωγοί δίσκων και διαβεβαίωσαν την «πόρτα» ότι δεν θα αποκάλυπταν το μέρος του κλαμπ, τους άφησαν να μπουν. Η πόρτα άνοιξε αργά, τρίζοντας και κατέβηκαν δυο σκάλες κάτω, μια σκάλα πάνω, έστριψαν στον διάδρομο, κατέβηκαν πάλι δυο σκάλες κάτω σε μια άλλη πόρτα και βρέθηκαν έξω στο δρόμο πάλι δίπλα σε μια πόρτα που έγραφε «εδώ είναι το λούκι».
Άνοιξαν την πόρτα και είδαν τους Fire Escape να κάνουν ένα διάλειμμα από το σετ τους, περικυκλωμένους από δεκάδες θαυμαστές. Ο Larry και ο Hank μίλησαν λίγο μαζί τους και είδαν ότι έχουν πολλούς κοινούς φίλους. Μετά από την κουβέντα είχε έρθει η ώρα να ανέβουν στη σκηνή για άλλο ένα σετ που ο Larry και ο Hank δεν είχαν ακούσει ξανά τέτοιους ήχους και τους μοιράζονται μαζί σας σε τούτο τον δίσκο. Είναι τρανοί, είναι νέοι είναι διαφορετικοί, είναι οι Fire Escape….».
Τούτο το πέπλο μυστηρίου σε συνδυασμό με την διάσπαρτη φήμη ότι συμμετείχαν ο Sky Saxon των Seeds και ο Mars Bonfire (κιθάρα) των Steppenwolf (και οι δύο είχαν άμεση σχέση με τον Fowley, ειδικά ο πρώτος ηχογραφούσε στην ίδια εταιρεία με τους Seeds), αύξησε το ενδιαφέρον από το προμοτάρισμα του δίσκου και όλοι ανέμεναν κάτι μοναδικό. Ήταν όμως;
Όλα τα τραγούδια είναι διασκευές εκτός από δύο γραμμένα από τους Goldberg και Levine, και ένα από τον Fowley, διαρκεί μόλις 23 λεπτά απαρτιζόμενος από δίλεπτα το πολύ τρίλεπτα κομμάτια μέσα στο γκαράζ – ψυχεδελικό κλίμα (τί περιμένετε δηλαδή από την χρονιά που κυκλοφόρησε;) που διακόπτεται από flower διαλείμματα (όπου ο «φαρφιζάς» δίνει ρέστα!).
Ας αρχίσουμε από τις διασκευές, οι οποίες δυστυχώς είναι ψυχρές αντιγραφές των πρωτοτύπων στάνταρ, καθιστώντας τούτους τους «κλώνους» περιττούς:
Το “Psychotic Reaction” των Count Five βγαίνει σε πολύ πιο «ήρεμη» εκτέλεση από το πρωτότυπο (αλλά με πολύ καλύτερο ντράμερ), η λύσσα στο “Talk Talk” των Music Machine αγγίζει τα όρια του πρωτο-πανκ, η Flower-Power νότα του δίσκου “Love Special Delivery” (ή L.S.D.) των Thee Midniters, ανακατεύει Jefferson Airplane και Seeds και η άτονη εκτέλεση του “96 Tears” των, ? and the Mysterians, ξεχνιέται αμέσως, όπως και το απαίσιο και γεμάτο φάλτσα “Fortune Teller” που κλείνει τον δίσκο.
Ειδικά όμως για τις διασκευές στα ”Pictures and Designs” και ”Trip Maker” των Seeds, η φωνή του Sky Saxon «βγάζει μάτι» ότι είναι αυτή, την στιγμή μάλιστα που όπως είπαμε ηχογραφούσαν στην ίδια εταιρεία (GNP Crescendo). Το αυτό συμβαίνει στο ”The Trip” (του Fowley), μια από τις κορυφώσεις του δίσκου που μας πάει (σε μετάφραση του γράφοντα): «….ταξίδι σε έναν κόσμο με πράσινα βουνά, ιπτάμενους σκύλους και ασημένιες γάτες, και μαργαριταρένιους αρουραίους και μωβ σύννεφα….μη ρωτάς που είσαι, σε έναν άλλο κόσμο….». Τί εποχές!!!!
Τον δίσκο σώζουν και οι δύο συνθέσεις των παραγωγών: Αφενός το instrumental ”Blood Beat”, με ψυχεδελικούς αυτοσχεδιασμούς στην κιθάρα, που σε σημεία «ανατολίζουν» με κρουστό τον ήχο της καρδιάς και αφετέρου το ”Journey’s End”, που συνοψίζει με δυο λόγια την γενιά των λουλουδιών (σε μετάφραση του γράφοντα):
«….Λοιπόν ένας φίλος μου ταξίδεψε / είχε μπερδευτεί / νόμιζε ότι με τούτο το ταξίδι μπορούσε να πετάξει / είχε έναν κύβο ζάχαρης για εισιτήριο / είχε δοκιμάσει και παλιότερα / έπρεπε να ταξιδέψει; / Θα ακούσω τον ήχο της σιωπής; / Τί θ΄ ανακαλύψει το άσιντ; / θα με βοηθήσει να διασχίσω την έρημη χώρα του ρημαγμένου μου μυαλού; / Θα καταβροχθίσει την καθαρή σκέψη μου ο γλυκός ζαχαρένιος κύβος; / Θα μου πουν οι τοίχοι τα πατώματα και τα ταβάνια τί κατοικεί μέσα μου; / Αλλά όσα κι αν του είπα / όσο κι αν προσπάθησα / ο κολλητός μου έπρεπε να ταξιδέψει γιατί θεωρούσε πως ήταν really cool high / Κάποια γατιά δεν ακούνε / όσο κι αν προσπαθείς / τον παρακάλεσα να το ξεχάσει / και μετά είπαμε αντίο / Διάβασα στις εφημερίδες / για τον τύπο που βρήκαν / έλεγε ότι πετούσε / αλλά κυλούσε κάτω στην λάσπη / Ναι, ταξίδεψε σε ένα μεγάλο ατέλειωτο ταξίδι / κι έτσι πρέπει να πεθάνεις τώρα κι ελπίζω να πετάς στον παράδεισο / Τώρα, αργότερα αντίο φίλε μου….».
Ορθώς λοιπόν μια κριτική στον ιστό το χαρακτηρίζει ως «….the most conventionally sounding piece of a folk rocking jangler at its best….» και επιτρέψτε μου να μην το μεταφράσω….
Ένα γκρουπ – φάντασμα που κανείς δεν έμαθε ποτέ ποιοι ήταν, που έζησε μόνο για τούτο τον δίσκο και διαλύθηκε αμέσως μετά το πέρας της ηχογράφησης (ή της «αρπαχτής»), πέντε χρόνια πριν το ”Nuggets” του Lenny Kaye και τούτο το κατέστησε ”collector’s item” (παρά το «φτηνιάρικο» colorized εξώφυλλο). Δεν είναι άσχημος, αλλά όταν έχεις τα πρωτότυπα που «έβραζαν» εκείνη την εποχή, τί να την κάνεις την διασκευή, ειδικά όταν δεν προσθέτει τίποτε στο πρωτότυπο; Βέβαια επειδή ανακατεύτηκε ο Fowley, έχουμε την πανδαισία του ερασιτεχνισμού και του μιμητισμού!
“Psychotic Reaction” Tracklisting:
Psychotic Reaction
Talk Talk
Love Special Delivery (L.S.D.)
The Trip
96 Tears
Blood Beat
Trip Maker
Journey’s End
Pictures and Designs
Fortune Teller
GNP Crescendo – GNP 2034
Παραγωγή: Hank Levine, Larry Goldberg (1967)
Κείμενο: Γιώργος Δ. Δημόπουλος
